Tác dụng của bã cà phê với cây trồng

Bạn có biết bã cà phê có thể được tái chế để sử dụng trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là trong nông nghiệp? Vậy tác dụng của bã cà phê với cây trồng là gì? Cách sử dụng bã cà phê làm phân bón ra sao? Cùng AgriDrone tìm hiểu ngay trong bài viết này.

Bã cà phê là gì?

Bột cà phê sau khi bạn pha chắt lấy nước nguyên chất, phần bã còn thừa lại được gọi là bã cà phê. Bã cà phê có màu nâu đen, nâu vàng hay nâu sữa tùy thuộc vào từng loại cà phê.

Phần bã này tưởng chừng như vô dụng, tuy nhiên nó lại có rất nhiều công dụng hữu ích như: làm trắng răng, mặt nạ dưỡng da, chất khử mùi cho tủ quần áo/tủ giày hoặc sử dụng làm phân bón cho cây trồng.

Tác dụng của bã cà phê đối với cây trồng

Bã cà phê có rất nhiều công dụng hữu ích cho việc trồng trọt. Một số tác dụng của bã cà phê đối với cây trồng có thể kể đến bao gồm:

Bã cà phê có tác dụng làm phân bón

Trong thành phần của bã cà phê có chứa rất nhiều chất dinh dưỡng có lợi như đạm, Magie, Kali… Chính vì thế nó rất thích hợp để làm phân bón, bổ sung dinh dưỡng vào đất, giúp cho đất màu mỡ hơn, cung cấp những chất dinh dưỡng có lợi cho sự sinh trưởng và phát triển của cây trồng.

Bã cà phê rất thích hợp để bón cho những cây trồng ưa môi trường đất axit như khoai tây, khoai lang, cà rốt, hoa hồng, hành tây, cải bắp…

Ngoài ra, việc trộn bã cà phê với hạt giống trước khi gieo còn có tác dụng kích thích hạt giống nảy mầm nhanh hơn.

Bã cà phê có tác dụng cải tạo đất trồng

Đây là một trong những tác dụng của bã cà phê đối với cây trồng và đất. Bà con lấy bã cà phê rắc lên đất trồng xung quanh gốc cây, sau đó tưới nước dạng phun sương lên khu vực vừa bón, nước sẽ giúp cho các chất dinh dưỡng trong bã cà phê ngấm dần vào đất. 

Các chất dinh dưỡng trong bã cà phê sau khi bón vào đất sẽ bị phân hủy một cách từ từ, cây trồng sẽ hấp thụ một cách chậm rãi mà không bị sốc do nhận quá nhiều phân bón hữu cơ cùng một lúc.

Bã cà phê có tác dụng giữ ẩm cho đất

Trộn bã cà phê với đất không chỉ giúp cho đất màu mỡ hơn mà còn có khả năng giữ ẩm tốt hơn. Nhờ khả năng giữ ẩm của bã cà phê mà đất sẽ không bị thoát nước nhanh, bạn sẽ không phải tưới nước quá nhiều lần cho cây.

Bã cà phê giúp xua đuổi kiến

Kiến có thể gây hại cho rau màu và các loại cây ăn quả. Bã cà phê có công dụng xua đuổi kiến rất hiệu quả. Đó là nhờ trong bã cà phê có chứa hoạt chất Nito khiến chân kiến bị bỏng, vì thế kiến sẽ tránh xa khu vườn của bạn.

Để xua đuổi kiến, bà con có thể rắc bã cà phê trực tiếp lên cây, hoặc nơi mà kiến hay đi qua. Ngoài ra, bà con cũng có thể rắc trực tiếp lên ổ kiến để chúng không đến gần gây hại cho cây trồng.

Bã cà phê có tác dụng nuôi giun đất

Giun đất có vai trò cực kỳ quan trọng đối với đất trồng, nó giúp cho đất tơi xốp, thoáng khí, cây trồng sinh trưởng thuận lợi.

Để tăng lượng giun đất trong đất trồng, bà con có thể trộn bã cà phê vào đất hoặc thành phần nuôi giun. Bã cà phê sẽ giúp thúc đẩy các vi sinh vật có lợi trong đất phát triển, thu hút thêm giun đất cho đất trở nên tơi xốp hơn. Đây cũng là một trong  những tác dụng quan trọng của bã cà phê đối với cây trồng.

Ức chế sự phát triển của cỏ dại

Một lớp bã cà phê mỏng phủ trên bề mặt đất có thể hoạt động như một lớp phủ hữu cơ, ngăn cản ánh sáng mặt trời tiếp cận với hạt cỏ dại, từ đó hạn chế khả năng nảy mầm và phát triển của chúng. Các hợp chất trong cà phê cũng có thể gây ức chế nhẹ lên một số loại cỏ dại.

Làm giá thể để trồng nấm

Bã cà phê là một môi trường tuyệt vời để trồng nhiều loại nấm ăn, đặc biệt là nấm sò (nấm bào ngư). Lý do là vì:

• Đã được thanh trùng: Quá trình pha cà phê bằng nước nóng đã giúp thanh trùng bã, tiêu diệt phần lớn các vi sinh vật cạnh tranh.
• Giàu dinh dưỡng: Bã cà phê vẫn còn chứa nhiều cellulose, lignin và nitơ, là nguồn thức ăn dồi dào cho sợi nấm phát triển.
• Cấu trúc phù hợp: Cấu trúc hạt nhỏ giúp giữ ẩm tốt và tạo độ thông thoáng cần thiết cho hệ sợi nấm lan tỏa.

Cân bằng độ pH, lý tưởng cho các loại cây ưa axit

Bã cà phê đã qua sử dụng có độ pH gần trung tính (khoảng 6.5 – 6.8). Việc bổ sung thường xuyên giúp giảm nhẹ độ kiềm của đất, tạo điều kiện lý tưởng cho các loại cây ưa đất chua (ưa axit) như:

• Hoa: Hoa hồng, cẩm tú cầu, đỗ quyên, hoa trà…
• Cây ăn quả: Việt quất, dâu tây, mâm xôi…

Rau củ: Cà chua, khoai tây, cà rốt, củ cải…

Bã cà phê dùng làm thuốc trừ sâu bệnh trên cây trồng

Thêm một tác dụng của bã cà phê với cây trồng nữa đó là dùng bã cà phê làm thuốc trừ sâu bệnh. Đây là cách trừ sâu bệnh an toàn, không độc hại, bà con có thể thử áp dụng.

Cách thực hiện: Phơi khô và rang bã cà phê, sau đó rắc phần bã này quanh gốc cây hoặc xung quanh vườn để phòng trừ sâu bệnh hại cây trồng.

Hướng dẫn cách bón phân cho cây trồng bằng bã cà phê

Bà con có thể tận dụng tác dụng của bã cà phê với cây trồng để làm phân bón cho cây. Sau đây là một số cách bón phân bằng nguyên liệu này cho cây trồng để cây trồng sinh trưởng và phát triển thuận lợi.

Xử lý bã cà phê làm phân bón khô

Làm phân bón khô từ bã cà phê rất đơn giản, đồng thời rất tốt cho cây trồng, nhất là các loại rau màu.

Cách thực hiện: 

Bã cà phê phơi khô dưới ánh nắng mặt trời. Sau khi khô, bà con cho bã cà phê vào túi nilon để bảo quản và sử dụng dần. Khi bón phân khô từ bã cà phê, bà con nên tưới thêm một ít nước để chất dinh dưỡng ngấm vào đất để cây trồng dễ dàng hấp thu.

Ủ bã cà phê làm phân vi sinh

Bà con có thể trộn bã cà phê với các nguyên liệu khác như thức ăn thừa, rác thải, lá cây… để ủ thành phân vi sinh. Lượng bã cà phê chỉ nên chiếm dưới 25% tổng lượng nguyên liệu ủ. Nếu hàm lượng bã cà phê quá cao sẽ làm tăng nồng độ axit trong phân bón, điều này không tốt cho cây trồng.

Ngoài ra, bà con cũng có thể trộn bã cà phê với mùn cưa hoặc gỗ dăm để tạo ra hỗn hợp phân bón cho cây trồng rất tốt.

Trộn bã cà phê vào đất

Cách thực hiện rất đơn giản: Bà con dùng bã cà phê rắc vào đất trồng sau đó vùi đất lên. Cách này có tác dụng kích thích giun đất phát triển, giúp cho đất tơi xốp, thoáng khí, cây trồng phát triển thuận lợi.

Trộn bã cà phê với nước

Một cách bón phân từ bã cà phê nữa mà bà con có thể áp dụng đó là trộn bã cà phê với nước để làm phân bón lỏng.

Cách thực hiện: Hòa 250g bã cafe với 02 lít nước để tạo thành một dung dịch, lấy dung dịch này tưới xung quanh gốc cây. 

Hướng dẫn cách ủ bã cà phê bón cây

Cách ủ bã cà phê bón cây rất đơn giản, bà con thực hiện theo các bước hướng dẫn dưới đây.

Nguyên liệu cần chuẩn bị

Trước khi tiến hành ủ bã cà phê bón cây, bà con cần chuẩn bị các nguyên liệu cần thiết như sau:

• Bã cà phê đã được xay nhỏ và tổng hợp lại một lượng lớn trước khi đem đi ủ. Ủ bã cà phê trong khoảng 5 ngày trước khi đem đi ủ hoai.
• Phân chuồng, phân lân, ure
• Chế phẩm vi sinh emzeo + Nấm trichoderma bacillus Đức Bình
• Mật rỉ đường
• Nước sạch

Ngoài ra, bà con cần chuẩn bị một số dụng cụ hỗ trợ như xẻng, cào, bạt che…

Chọn vị trí ủ và xử lý nguyên liệu

Nên chọn vị trí ủ bã cà phê là khu vực rộng rãi, thông thoáng để việc ủ diễn ra thuận lợi và dễ dàng lấy ra sử dụng. Không chọn nơi trũng để tránh tình trạng trời mưa gây ngập. Trước khi ủ, nên phủ một lớp bạt lót xuống dưới để tránh bị ngấm nước.

Tiếp theo, bà con sẽ tiến hành xử lý nguyên liệu. Cách xử lý nguyên liệu như sau:

• Tưới nước vào bã cà phê để làm ẩm
• Trộn vỏ cà phê với phân chuồng, phân lân, ure và vôi cho đều nhau. Cứ mỗi lớp bã cà phê, bà con trộn vào một lớp mỏng phân lân và phân ure.

Trộn chế phẩm vi sinh

Bà con dùng chế phẩm vi sinh là nấm Trichoderma và chế phẩm EMZEO hòa vào nước sạch để tạo nên hỗn hợp dịch men, sau đó cho thêm mật rỉ đường để tạo ra dung dịch ủ bã cà phê. Tỷ lệ chế phẩm sinh học cần phù hợp với lượng bã cà phê được sử dụng.

Mỗi một lớp hỗn hợp bã cà phê, bà con tưới một lớp dung dịch men vi sinh vào. Sau đó bà con trộn đều toàn bộ các nguyên liệu với nhau. Để ước lượng độ ẩm, bạn có thể nắm chặt hỗn hợp trong tay, thấy nước rỉ qua kẽ tay là độ ẩm đã đạt.

Tiếp theo, bạn vun hỗn hợp lại thành một đống lớn, dùng bạt phủ kín.

Cho thêm nước và chế phẩm sinh học

Sau khi ủ bã cà phê được khoảng 7 ngày, bạn hãy mở bạt ra để kiểm tra, nếu thấy lớp ngoài chuyển sang màu đen, nhiệt độ khoảng 60 độ thì bạn có thể tiếp tục che bạt lại và ủ tiếp. Nếu như đống nguyên liệu ủ vẫn chưa chuyển màu thì bạn nên bổ sung thêm nước sạch và chế phẩm sinh học. Tưới đều để đảm bảo cung cấp độ ẩm phù hợp rồi đậy kín lại như ban đầu.

Kiểm tra thành phẩm

Sau khi ủ thêm được khoảng 20 ngày, bạn mở đống ủ ra kiểm tra thêm một lần nữa. Trên bề mặt đống ủ sẽ xuất hiện lớp vi sinh màu trắng, nếu đống ủ bị khô thì bạn có thể tưới thêm nước.

Sau khoảng 4 – 5 tháng, bã cà phê sẽ chuyển sang trạng thái hoai mục hoàn toàn. Nếu nó có dạng mùn, khô, không xuất hiện mùi hôi thì tức là quá trình ủ đã thành công. Bà con có thể sử dụng thành phẩm để bón cây.

Tùy thuộc vào nhu cầu của cây trồng mà bà con sử dụng liều lượng phân bón phù hợp. Bà con có thể bảo quản phân bã cà phê trong một túi đựng có lót nilon.

Những lưu ý quan trọng bà con cần nhớ khi dùng bã cà phê

Mặc dù rất tốt, việc sử dụng bã cà phê cũng cần tuân thủ một số nguyên tắc để tránh những tác động không mong muốn.

• Không lạm dụng: Bất cứ thứ gì nhiều quá cũng không tốt. Không nên bón một lớp bã cà phê quá dày. Điều này không những không giúp cây hấp thụ tốt hơn mà còn có thể gây phản tác dụng như làm bí đất, cản trở sự lưu thông của nước và không khí.
• Không phải cây nào cũng thích: Như đã đề cập, bã cà phê có xu hướng làm giảm độ pH của đất. Vì vậy, cần tránh bón cho các loại cây ưa đất kiềm hoặc trung tính như lan, hầu hết các loại rau gia vị (húng quế, hương thảo), cây hoa oải hương (lavender), một số loại xương rồng…
• Luôn phơi khô: Đây là lưu ý quan trọng nhất cần nhắc lại. Việc phơi khô giúp loại bỏ độ ẩm dư thừa, ngăn chặn sự phát triển của các loại nấm mốc có thể gây bệnh cho rễ cây.
• Cẩn trọng với cây con và hạt giống: Caffeine có thể có tác dụng ức chế sự phát triển của một số loại thực vật, đặc biệt là ở giai đoạn nảy mầm và cây con. Vì vậy, nên hạn chế sử dụng bã cà phê khi ươm hạt hoặc bón cho cây còn quá non yếu.

Trên đây là thông tin chia sẻ của AgriDrone về tác dụng của bã cà phê với cây trồng và cách dùng bã cà phê làm phân bón.

AgriDrone là đơn vị cung cấp giải pháp máy bay nông nghiệp phun thuốc trừ sâu, gieo hạt, bón phân cho cây trồng với các thiết bị tiên tiến nhất hiện nay như: máy bay phun thuốc DJI Agras T30, DJI Agras T50, DJI Agras T70…

AgriDrone có hệ thống trên nhiều tỉnh thành giúp bà con có thể dễ dàng tiếp cận được với những công nghệ tiên tiến trong nông nghiệp, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, giải phóng sức lao động cho người nông dân.