Cây ăn quả là những loại cây trồng có giá trị kinh tế cao nhưng thường xuyên phải đối mặt với nguy cơ bị sâu bệnh hại tấn công. Cùng AgriDrone Việt Nam tìm hiểu một số loại sâu bệnh hại cây ăn quả và cách phòng trừ trong bài viết sau.
Việt Nam là đất nước có đất đai và khí hậu rất thích hợp để trồng nhiều loại cây ăn quả như nhãn, xoài, bưởi, vải, sầu riêng, cam… Cây ăn quả cho giá trị kinh tế cao, tuy nhiên trồng cây ăn quả cũng giống như canh bạc lớn, nhiều người thành công nhưng cũng có những người thất bại do thiếu hiểu biết về các loại sâu bệnh hại cây ăn quả và cách phòng chống.
Mục lục
Các loại sâu hại thường gặp trên cây ăn quả
Một số loại sâu hại thường gặp trên cây ăn quả gồm:
Sâu vẽ bùa (Phyllocnistis citrella)
Sâu trưởng thành có kích thước nhỏ bé, thân mảnh khảnh dài 2mm. Sâu trưởng thành hoạt động ban đêm, ban ngày đậu trong tán lá, giao phối lúc chập tối. Trưởng thành cái đẻ trứng rải rác ở mặt dưới lá non, sát gân lá chính chứng nở ra sâu non, sâu non đục vào biểu bì mặt dưới lá tạo thành đường hầm ngoằn ngoèo. Sâu non chủ yếu gây hại ở lá non.
Đây là loài sâu thường gặp trên cây ăn quả, chúng phá hoại ở tất cả các tháng trong năm, mạnh nhất là giai đoạn từ tháng 2 – 10. Khi cây bị sâu vẽ bùa tấn công, cây quang hợp kém ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của cây và tạo ra môi trường để bệnh loét xâm nhập.
Bọ xít xanh (Rhynchocoris humeralis)
Bọ xít xanh gặp trên nhiều loại cây ăn trái, chúng thường hoạt động vào lúc sáng sớm hay chiều mát, khi trời nắng gắt chúng ẩn dưới tán lá.
Bọ xít non khi mới nở dài khoảng 2-3 mm, chúng hay sống tập trung xung quanh ổ trứng, sau đó phân tán dần để chích hút dịch trái. Bọ xít non có hình bầu dục, màu nâu vàng hoặc xanh lục, trên lưng có nhiều đốm màu đỏ, đen, xung quanh mặt lưng có một hàng chấm đen xếp theo hình bầu dục.
Cả bọ xít non và con trưởng thành đều dùng vòi để chích hút dịch trái từ khi trái còn rất nhỏ. Chỗ bị bọ xít chích có một chấm nhỏ và một quầng màu nâu. Nếu trái còn nhỏ đã bị bọ chích hút nhiều thì trái sẽ vàng, chai và rụng sớm. Nếu trái bị gây hại khi đã lớn thì dễ bị thối rồi rụng. Một con có thể chích hút gây hại nhiều trái.
Rầy chổng cánh (Diaphorina citri)
Rầy chổng cánh là một trong những loài côn trùng gây hại trên cây ăn quả. Rầy trưởng thành khi đậu thường chúc đầu và cánh chổng cao hơn phần đầu, chúng thường đậu ở các đọt non để chích hút nhựa cây, ít bay, thường bay gần. Ấu trngf di chuyển chậm chạp, chúng thường sống tập trung ở đọt và lá non.
Ấu trùng và thành trùng tấn công cây ăn quả bằng cách chích hút dinh dưỡng của lá và đọt non làm cho đọt non lụi dần, sần sùi, lá non bị hại phiến lá nhỏ và xoăn làm ảnh hưởng đến sự phát triển của cây và sự ra quả.
Chúng thường phát sinh từ tháng 2 đến tháng 11 với mật độ quần thể cao thường trùng vào các đợt lộc của cây ăn quả có múi.
Câu cấu (Hypomeces squamosus và Platymycterus sieversi)
Có hai loại là câu cấu to và câu cấu nhỏ. Đây là loài sâu hại trên cây ăn quả hay gặp, ngoài gây hại trên cây ăn quả có múi, chúng còn gây hại các cây ăn quả khác như xoài, nhãn, vải…
Câu cấu to thường xuất hiện số lượng ít. Câu cấu nhỏ là loại nhân ra rất nhanh có thể thành dịch. Đây là loài gây hại cây ăn quả rất nguy hiểm bởi số lượng lớn, phàm ăn, chúng ăn cụt các đọt non, lá non, lá bánh tẻ, thậm chí cả lá già và quả non.
Quả bị hại nặng có thể rụng, quả bị nhẹ làm vỏ quả biến dạng, giảm phẩm cấp thương phẩm quả. Câu cấu trưởng thành xuất hiện sau các đợt mưa khi cây cam quýt đang ra lộc hè và lộc thu. Câu cấu phá hại lộc làm ảnh hưởng trực tiếp đến sinh trưởng của cây, lộc thu nó còn làm giảm năng suất vườn cây năm sau.
Một số loài bệnh hại trên cây ăn quả
Một số loại bệnh hại trên cây ăn quả thường gặp gồm có:
Bệnh thán thư hại xoài
Đây là loài bệnh hại thường gặp trên nhiều loại cây ăn quả, chủ yếu là sâu bệnh hại cây xoài. Bệnh trên lá màu xám nâu, tròn hay có góc cạnh, liên kết thành các mảng màu khô tối, gây rạn nứt, thủng lá. Trên hoa, quả xuất hiện các đốm màu đen, nâu làm cho hoa và quả rụng.
Bệnh thối hoa nhãn, vải
Bệnh tấn công cây nhãn và vải làm cho các chùm hoa có màu nâu, thối khô, có thể làm giảm tới 80-100% năng suất quả.
Bệnh mốc sương hại nhãn, vải
Đây là loại bệnh hại hay gặp trên cây nhãn và vải. Biểu hiện là vết bệnh trên quả có màu nâu đen, lõm xuống, khô hay thối ướt rồi lan sâu vào trong thịt quả. Trên quả có thể mọc ra lớp mốc trắng mịn.
Bệnh loét hại cây ăn quả có múi
Triệu chứng: mới đầu là những chấm nhỏ màu vàng trong, sau lớn dần, phá vỡ biểu bì mặt lá tạo ra vết loét dạng tròn đường kính 0,2-0,8cm, màu xám nâu, các mô bị rắn lại có gờ nổi lên. Quanh vết loét có quầng vàng trong, sũng nước. Bệnh thường gặp trên cây ăn quả có múi.
Bệnh vàng lá hại cây ăn quả có múi
Triệu chứng: xuất hiện đốm vàng trên lá, thịt lá biến màu vàng, ven gân lá màu xanh lục, làm gân nổi, lá nhỏ, cong và rụng sớm, cành khô dần. Bệnh gây hại khiến cho quả nhỏ, méo mó.
Biện pháp phòng trừ sâu bệnh hại trên cây ăn quả
Tùy vào loại cây ăn quả khác nhau, điều kiện sinh thái như không khí, độ ẩm, đất đai… mà cây ăn quả gặp phải những loại sâu bệnh khác nhau.
Để phòng trừ sâu bệnh hại trên cây ăn quả, bà con cần lưu ý một số biện pháp sau:
- Lựa chọn những giống tốt, khỏe, các cành ghép có khả năng chống chịu sâu bệnh tốt.
- Trồng theo phương pháp thâm canh nhằm tạo điều kiện cho cây sinh trưởng và phát triển tốt, nâng cao khả năng chống chịu sâu bệnh của cây.
- Mỗi loài sâu bệnh có một loài thiên địch tự nhiên, do vậy bà con nên bảo vệ và phát huy các loài thiên địch, thu hút và tạo điều kiện cho chúng cơ trú để phòng chống sâu bệnh.
- Giữ vệ sinh vườn cây, làm cỏ sạch sẽ, kịp thời thu gom lá, hoa quả rụng, cành gãy, loại bỏ những cành cây bị bệnh… để ngăn ngừa sâu bệnh phát sinh và lây lan. Hàng năm cần tiến hành quét nước vôi hoặc thuốc Boócđô vào gốc cây theo định kỳ.
- Khi cây bị sâu bệnh cần thường xuyên theo dõi và tiến hành các biện pháp loại trừ như thủ công, bắt giết sâu bọ hoặc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật khi cần thiết.
Sử dụng máy bay phun thuốc trừ sâu bệnh cho cây ăn quả
Sử dụng máy bay phun thuốc trừ sâu bệnh cho cây ăn quả là phương pháp được nhiều nơi áp dụng hiện nay và cho hiệu quả rất tốt.
Sử dụng máy bay phun thuốc giúp tăng hiệu quả phòng trừ sâu bệnh, tiết kiệm thời gian, tiết kiệm nhân công, giảm chi phí sản xuất, tăng năng suất và chất lượng nông sản khi thu hoạch, bảo vệ sức khỏe con người và giảm ô nhiễm môi trường.
Đặc biệt khi phun thuốc bằng máy bay không người lái, bà con có thể kiểm soát được liều lượng thuốc bảo vệ thực vật, đảm bảo nguyên tắc 4 đúng khi dùng thuốc bảo vệ thực vật, hạn chế tình trạng tồn dư thuốc BVTV trên nông sản khi thu hoạch, đáp ứng được yêu cầu của các thị trường khó tính.
Bà con quan tâm đến giải pháp phun thuốc trừ sâu bằng máy bay không người lái xin vui lòng liên hệ AgriDrone Việt Nam để được chúng tôi hỗ trợ.
