Quá trình chăm sóc cây cao su không tránh khỏi mắc các loại sâu bệnh hại. Việc nắm bắt về triệu chứng, nguyên nhân, tác hại và biện pháp phòng trừ bệnh là vô cùng quan trọng để bảo vệ vườn cây và duy trì năng suất ổn định. Sau đây, hãy cùng AgriDrone tìm hiểu chi tiết về bệnh Botryodiplodia trên cây cao su qua bài viết sau nhé!
Mục lục
Triệu chứng nhận biết bệnh Botryodiplodia
Triệu chứng của bệnh Botryodiplodia trên cây cao su khá đa dạng, tùy thuộc vào bộ phận bị nhiễm bệnh và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu bệnh là yếu tố then chốt để có biện pháp xử lý kịp thời, ngăn chặn bệnh lây lan và gây hại nặng.
Triệu chứng trên cành và thân
Trên cành và thân, bệnh Botryodiplodia thường bắt đầu từ các vết thương hở. Các vết thương này có thể do cắt tỉa, do côn trùng gây hại, hoặc do va chạm. Vị trí nhiễm bệnh ban đầu thường xuất hiện các đốm màu nâu sẫm, hơi lõm vào trong vỏ cây.
Sau đó, các đốm này lan rộng dần, liên kết với nhau tạo thành các mảng lớn, có hình dạng bất định. Vùng vỏ bị bệnh dần khô, nứt nẻ, có thể bong tróc khỏi thân cây cao su. Nấm bệnh tiết ra chất độc làm chết mô cây xung quanh, gây thối rữa phần gỗ bên trong. Khi bệnh nặng, cành có thể bị khô héo và chết hoàn toàn.
Triệu chứng trên lá
Trên lá, bệnh Botryodiplodia thường ít gặp hơn so với cành và thân. Tuy nhiên, khi lá cây cao su bị nhiễm bệnh, các triệu chứng cũng khá dễ nhận biết. Bệnh thường xuất hiện ở các lá già, lá bị tổn thương do nắng nóng, gió mạnh hoặc côn trùng chích hút. Trên phiến lá xuất hiện các đốm nhỏ màu nâu đỏ, sau đó lan rộng dần và có thể liên kết với nhau tạo thành các mảng lớn. Các đốm bệnh có viền màu nâu sẫm, trung tâm có màu nhạt hơn. Khi bệnh nặng, lá bị vàng úa, rụng sớm, ảnh hưởng đến quá trình quang hợp của cây cao su.
Nguyên nhân gây bệnh Botryodiplodia trên cây cao su
Bệnh Botryodiplodia do nấm Botryodiplodia theobromae gây ra. Đây là loại nấm hoại sinh, có khả năng tồn tại lâu dài trong tàn dư thực vật, đất, nước và dễ dàng phát tán trong điều kiện thuận lợi.
Đặc điểm của nấm Botryodiplodia theobromae
Botryodiplodia theobromae là loại nấm đa ký chủ, có thể tấn công nhiều loại cây trồng khác nhau, không chỉ riêng cây cao su. Nấm có khả năng sinh sản vô tính mạnh mẽ thông qua bào tử đính. Bào tử đính có màu nâu đen, hình bầu dục, có vách ngăn. Bào tử đính được hình thành trong các ổ nấm, có màu đen, nổi gồ lên trên bề mặt mô bệnh. Khi gặp điều kiện thuận lợi, bào tử đính phát tán ra môi trường xung quanh nhờ gió, nước mưa, côn trùng và dụng cụ lao động.
Điều kiện thuận lợi cho nấm bệnh phát triển
Nấm Botryodiplodia theobromae phát triển mạnh trong điều kiện thời tiết nóng ẩm, mưa nhiều, độ ẩm không khí cao. Nhiệt độ thích hợp cho nấm phát triển là từ 25-30°C.
Vườn cây rậm rạp, thiếu thông thoáng, ẩm độ cao cũng là điều kiện thuận lợi cho nấm bệnh phát sinh và phát triển. Các vết thương trên cây do cắt tỉa, thu hoạch mủ, côn trùng gây hại,… là cửa ngõ để nấm bệnh xâm nhập và gây bệnh. Cây suy yếu do thiếu dinh dưỡng, chăm sóc kém, bị hạn hán, úng nước… cũng dễ bị nấm bệnh tấn công hơn.
Cơ chế lây lan của nấm bệnh
Nấm Botryodiplodia theobromae lây lan chủ yếu qua bào tử đính. Bào tử đính có thể phát tán theo gió, nước mưa, côn trùng, dụng cụ lao động,… Khi gặp điều kiện khí hậu thuận lợi, bào tử đính nảy mầm và xâm nhập vào cây qua các vết thương hở, lỗ khí khổng hoặc trực tiếp qua lớp biểu bì. Sau khi xâm nhập, nấm phát triển trong mô cây, tiết ra các enzyme phân hủy tế bào, gây ra các triệu chứng bệnh. Nấm tiếp tục sinh sản bào tử đính và lặp lại chu trình lây nhiễm.
Ảnh hưởng của bệnh Botryodiplodia
Bệnh Botryodiplodia trên cây cao su không chỉ gây hại trực tiếp đến từng bộ phận của cây mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất và chất lượng mủ, gây thiệt hại lớn về kinh tế cho người trồng.
Mức độ ảnh hưởng của bệnh phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tuổi cây, giống cây, mức độ nhiễm bệnh và điều kiện chăm sóc.
Giảm năng suất mủ
Khi cây bị nhiễm bệnh Botryodiplodia, các bộ phận như cành, thân, lá đều bị ảnh hưởng, dẫn đến suy giảm khả năng sinh trưởng và phát triển của cây.
Cây bị bệnh thường có tán lá thưa thớt, lá vàng úa, rụng sớm, ảnh hưởng đến quá trình quang hợp. Cành bị khô héo, chết dần, làm giảm số lượng cành cho mủ. Thân cây bị tổn thương, ảnh hưởng đến quá trình vận chuyển nước và chất dinh dưỡng, khiến cây sinh trưởng kém, cho ít mủ. Mạch dẫn mủ bị tắc nghẽn do nấm bệnh làm giảm lưu lượng mủ, ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất khai thác.
Giảm chất lượng mủ
Bệnh Botryodiplodia không chỉ làm giảm sản lượng mủ mà còn ảnh hưởng đến chất lượng mủ cao su.
Mủ cao su từ cây bị bệnh thường có hàm lượng dry rubber content (DRC) thấp hơn so với cây khỏe mạnh. Mủ có thể bị loãng, có màu sắc bất thường, dễ bị đông vón, ảnh hưởng đến quá trình chế biến và chất lượng sản phẩm cao su thành phẩm.
Ảnh hưởng đến tuổi thọ cây cao su
Bệnh Botryodiplodia nếu không được kiểm soát kịp thời có thể làm suy yếu cây cao su, thậm chí dẫn đến chết cây, đặc biệt là cây con và cây kiến thiết cơ bản.
Cây bị bệnh nặng thường có sức đề kháng kém, dễ bị tấn công bởi các loại sâu bệnh hại khác. Cây có thể bị chết do thân bị thối rữa, mất khả năng chống chịu với điều kiện bất lợi của môi trường. Việc cây bị chết sớm sẽ rút ngắn chu kỳ khai thác và tuổi thọ cây cao su, gây thiệt hại lớn về kinh tế.
Cách điều trị bệnh Botryodiplodia hiệu quả
Khi phát hiện cây cao su bị nhiễm bệnh Botryodiplodia, cần có biện pháp xử lý kịp thời để ngăn chặn bệnh lây lan và hạn chế thiệt hại. Việc điều trị bệnh phụ thuộc vào mức độ nhiễm bệnh và điều kiện cụ thể của vườn cây.
Xử lý vết bệnh trên thân và cành
Đối với các vết bệnh mới chớm, cần tiến hành cạo sạch phần vỏ bị bệnh, sâu vào phần gỗ cho đến khi lộ ra phần mô khỏe mạnh. Sau đó, sử dụng các loại thuốc trừ nấm có gốc đồng, mancozeb, carbendazim,… quét lên vết bệnh. Nên quét thuốc 2-3 lần, mỗi lần cách nhau 7-10 ngày.
Đối với các vết bệnh nặng, cành bị khô héo, cần cưa bỏ cành bệnh, thu gom và tiêu hủy để tránh lây lan. Sau khi cưa bỏ, quét thuốc trừ nấm lên vết cắt để sát trùng và ngăn ngừa nấm bệnh xâm nhập trở lại.
Sử dụng thuốc trừ nấm
Trong trường hợp bệnh lây lan rộng, có thể sử dụng thuốc hóa học để phun lên toàn bộ tán cây. Một số loại thuốc trừ nấm có hiệu quả với bệnh Botryodiplodia bao gồm:
- Mancozeb
- Carbendazim
- Copper oxychloride
- Propineb
- Thiophanate-methyl
Liều lượng và cách sử dụng thuốc cần tuân theo hướng dẫn trên bao bì sản phẩm hoặc theo khuyến cáo của cán bộ kỹ thuật. Chú ý sử dụng đúng loại thuốc, đúng liều lượng, đúng thời điểm và luân phiên các loại thuốc để tránh hiện tượng kháng thuốc.
Biện pháp phòng ngừa bệnh Botryodiplodia trên cây cao su
Phòng bệnh hơn chữa bệnh, việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa bệnh Botryodiplodia trên cây cao su ngay từ đầu là vô cùng quan trọng để bảo vệ vườn cây và duy trì năng suất ổn định.
Chọn giống kháng bệnh
Việc sử dụng các giống cao su có khả năng kháng hoặc chống chịu tốt với bệnh Botryodiplodia là biện pháp phòng bệnh hiệu quả và bền vững.
Hiện nay, có nhiều giống cao su cho mủ nhiều được nghiên cứu và chọn tạo có khả năng kháng bệnh tốt. Khi trồng mới, nên ưu tiên lựa chọn các giống kháng bệnh phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng thích hợp với cây cao su của từng vùng.
Kỹ thuật canh tác
Áp dụng các biện pháp kỹ thuật canh tác hợp lý giúp cây sinh trưởng khỏe mạnh, tăng sức đề kháng với bệnh tật.
- Mật độ trồng: Trồng với mật độ hợp lý, đặc biệt kỹ thuật trồng với diện tích nhỏ, đảm bảo thông thoáng cho vườn cây, hạn chế ẩm độ cao.
- Bón phân: Bón phân cân đối, đầy đủ, đặc biệt là các nguyên tố trung, vi lượng giúp cây khỏe mạnh, tăng cường khả năng chống chịu bệnh.
- Tỉa cành, tạo tán: Tỉa cành định kỳ, tạo tán thông thoáng, loại bỏ các cành già, cành bị sâu bệnh, hạn chế sự lây lan của nấm bệnh.
- Diệt trừ cỏ dại: Thường xuyên làm cỏ, giữ cho vườn cây sạch sẽ, hạn chế nơi trú ẩn của nấm bệnh và côn trùng gây hại.
Vệ sinh vườn cây
Vệ sinh vườn cây là biện pháp quan trọng trong phòng trừ bệnh Botryodiplodia.
- Thu gom và tiêu hủy tàn dư thực vật: Thường xuyên thu gom lá rụng, cành khô, trái rụng trong vườn đem tiêu hủy để hạn chế nguồn bệnh.
- Khử trùng dụng cụ lao động: Dụng cụ cắt tỉa, cạo mủ cần được khử trùng thường xuyên bằng cồn hoặc dung dịch thuốc sát trùng để tránh lây lan bệnh.
Bệnh Botryodiplodia trên cây cao su là một trong những bệnh hại nguy hiểm, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất và chất lượng mủ. Việc phòng trừ bệnh đòi hỏi sự kết hợp của nhiều biện pháp, từ phòng ngừa đến điều trị. Kiểm soát bệnh Botryodiplodia là một quá trình lâu dài, đòi hỏi sự kiên trì và nỗ lực của người trồng cao su. Việc áp dụng các biện pháp kiểm soát tổng hợp, kết hợp với việc nâng cao nhận thức và kiến thức về bệnh sẽ giúp hạn chế tối đa thiệt hại do bệnh gây ra, đảm bảo năng suất và chất lượng mủ cao su.
Tiềm Năng Ứng Dụng Máy Bay Phun Thuốc Trong Nông Nghiệp Việt Nam
Ngày nay, nhờ áp dụng các biện pháp kỹ thuật tiên tiến và hiện đại, bà con đã tìm được giải pháp sử dụng drone phun thuốc trừ sâu hiệu quả trong canh tác. Được xem như một bước đột phá, mang lại nhiều lợi ích vượt trội so với các phương pháp phun thuốc truyền thống. Hiện nay, trên thị trường có nhiều loại máy bay phun thuốc với các tính năng và giá thành khác nhau. Một số loại máy bay phun thuốc phổ biến có thể kể đến như DJI Agras T50, T30, T10, T25, XAG P40…
Các dòng máy bay này được trang bị nhiều công nghệ hiện đại như hệ thống phun ly tâm, cảm biến tránh vật cản, định vị GPS, camera giám sát,…Việc lựa chọn loại máy bay phù hợp phụ thuộc vào nhu cầu sử dụng, diện tích canh tác, loại cây trồng và điều kiện kinh tế của người sử dụng.
Bà con hãy liên hệ ngay với AgriDrone để được tư vấn tận tình và nhanh chóng.