Những năm gần đây, sâu năn hại lúa (còn gọi là muỗi hành) có xu thế tăng tại nhiều vùng trồng lúa Đồng bằng sông Cửu Long làm ảnh hưởng đến năng suất và sản lượng lúa, bà con cần nắm được các đặc điểm gây hại của sâu và có biện pháp xử lý kịp thời.
Sâu năn hại lúa là loài sâu có tên khoa học là Rice stem gall midge, tên tiếng Anh là Rice stem gall midge. Điều kiện thời tiết thất thường khiến sâu phát sinh và gây hại tại các diện tích lúa ở nhiều địa phương.
Mục lục
Đặc điểm hình thái của sâu năn hại lúa
Vòng đời của sâu năn hại lúa là 25 đến 30 ngày: Trứng: 3-4 ngày; Sâu non: 15-18 ngày; Nhộng: 4-5 ngày; Trưởng thành: 2-3 ngày.
Trưởng thành của sâu năn hại lúa là loài muỗi nhỏ, kích thước dài khoảng 3-5mm, bụng có màu hồng nhạt. Trứng được đẻ rải rác thành từng quả, kích thước rất nhỏ, màu trắng, trước khi nở có màu vàng. Ấu trùng như con dòi, mình dẹt, màu trắng sữa, dài khoảng 4-5. Nhộng có màu hồng, dài 4-5mm, nằm trong ống hành.
Muỗi hoạt động về đêm, có xu tính rất mạnh với ánh sáng, sức bay yếu nên hay phân bố theo khu vực. Trứng đẻ riêng lẻ hoặc từng nhóm 3-4 cái ở phía dưới mặt lá gần gốc lúa. Trứng cần có ẩm độ cao (trên 80%) để phát triển và nở. Mỗi con cái đẻ hàng trăm trừng.
Thời tiết tương đối ẩm, có mưa và trời ít nắng là điều kiện để sâu năn hại lúa phát triển. Chúng thường phát sinh cục bộ trên một cánh đồng hoặc một vùng hẹp do khả năng di chuyển yếu của muỗi.
Đặc điểm gây hại của sâu năn hại lúa
Bà con cần nắm bắt được các đặc điểm gây hại của sâu để phát hiện sớm và xử lý kịp thời.
Ấu trùng mới xâm nhập vào điểm sinh trưởng làm cho gốc dảnh lúa tròn và to lên. Chúng ăn tại điểm sinh trưởng làm cho đọt lúa phát triển thành ống như lá hành, có màu xanh nhạt, phía đầu ống tròn được bịt kín bằng một nút cứng do mô lá tạo thành. Ống tròn có thể dài bằng lá dễ nhận hoặc rất ngắn khó phát hiện.
Dảnh lúa bị hại biến thành dạng như ống hành sẽ không thể trổ bông nhưng có thể mọc thêm chồi mới để bù lại. Nếu cây bị nhiễm sớm thì khả năng được đền bù cao, thiệt hại ít. Sâu năn chỉ gây hại lúa ở giai đoạn trước khi có đòng.
Các biện pháp phòng trừ sâu năn hại lúa
Với điều kiện thời tiết bất thường, sâu năn phát sinh và gây hại làm ảnh hưởng đến năng suất và sản lượng lúa nếu như không quản lý sâu hại hiệu quả. Để phòng trừ sâu năn hại lúa, bà con cần thực hiện đồng bộ các biện pháp như sau:
-
Theo dõi bẫy đèn phát hiện kịp thời cao điểm thành trùng sâu năn hại lúa.
-
Thực hiện gieo cấy theo đúng thời vụ của cơ quan chuyên môn, lưu ý cày ải, phơi đất ngay sau thu hoạch lúa tối thiểu là 15 ngày.
-
Làm sạch cỏ dại, lúa chết trong ruộng, lúa hoang mọc ở kênh mương để loại bỏ nơi trú ẩn của sâu bệnh.
-
Sử dụng giống khỏe mạnh, kháng sâu bệnh. Hạn chế gieo trồng các giống lúa thơm nhiễm sâu năn.
-
Làm đất kỹ và san phẳng mặt ruộng, không để nước ruộng quá sâu (nhiều hơn 5cm) áp dụng tưới nước tiết kiệm “ướt-khô” xen kẽ.
-
Đẩy mạnh áp dụng gói kỹ thuật 3 giảm 3 tăng, 1 phải 5 giảm, Công nghệ sinh thái (trồng hoa trên bờ ruộng)…
-
Bón phân cân đối, không bón thừa phân đạm và sử dụng chất kích thích sinh trưởng ở giai đoạn mạ đến đẻ nhánh.
-
Tăng cường bón lân, kali; bổ sung thêm phân có hàm lượng canxi, magiê, silic.
-
Xử lý thuốc bảo vệ thực vật ở giai đoạn sớm lúa 15 – 20 ngày sau sạ, có thể sử dụng thuốc dạng hạt trộn với phân bón rải đều khắp ruộng như hoạt chất Chlopyrifos + Fipronil sẽ đem lại hiệu quả quản lý tốt. Nên phòng trừ sớm ngay từ giai đoạn đầu.
-
Kiểm tra đồng ruộng thường xuyên để phát hiện sâu bệnh sớm và xử lý kịp thời.
Giải pháp phun xịt thuốc trừ sâu bệnh cho lúa hiệu quả
Để hạn chế những thiệt hại do sâu bệnh gây ra, khi xử lý sâu bệnh hại, bà con cần thực hiện nhanh chóng, ngăn chặn sâu bệnh lây lan diện rộng. Hiện nay giải pháp phun xịt thuốc trừ sâu cho lúa được áp dụng mang lại hiệu quả vượt trội đó là ứng dụng máy bay xịt thuốc sâu không người lái.
Máy bay xịt thuốc trừ sâu không người lái được trang bị những tính năng thông minh, công nghệ hiện đại, là công cụ hỗ trợ đắc lực cho người nông dân trong canh tác lúa. Thay vì phải mất vài giờ đồng hồ để phun diện tích 1ha lúa bằng phương pháp thủ công, thì giờ đây máy bay xịt thuốc cho lúa chỉ mất khoảng 10 phút.
Sử dụng máy bay xịt thuốc giúp tiết kiệm 90% nước, 30% thuốc, tiết kiệm chi phí thuê nhân công, phun chính xác và đồng đều, không bỏ sót, không giẫm đạp lên lúa trong quá trình phun.
Hiện nay trên thị trường có các dòng máy bay xịt thuốc nổi tiếng như: máy bay xịt thuốc DJI Agras T10, DJI Agras T30, T20P, DJI Agras T40.
AgriDrone Việt Nam tự hào là đơn vị tiên phong mang đến giải pháp máy bay xịt thuốc sâu mới nhất đến với bà con. Để được tư vấn, bà con vui lòng liên hệ AgriDrone Việt Nam theo thông tin dưới đây.
Sâu keo mùa thu hại lúa đặc điểm & biện pháp phòng trừ
