Sâu bệnh hại chính trên cây chuối

Cây chuối là một trong những loại cây ăn quả có giá trị xuất khẩu ở nước ta, tuy nhiên loại cây này chưa được chăm sóc đúng khiến chuối bị sâu bệnh hại tấn công gây ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng. Sau đây là một số loại sâu bệnh hại chính trên cây chuối và các biện pháp phòng trừ bà con cần nắm được.

Các loại sâu hại chính trên cây chuối

Sâu đục củ

Đây là một trong những loại sâu hại chính trên cây chuối mà bà con không được chủ quan. Để phòng trừ loại sâu này, bà con cần thực hiện tốt các biện pháp sau:

• Chọn cây con đem trồng không có dấu vết của sùng. 

• Không chất đống cây qua đêm trước khi trồng. 

• Không tồn trữ cây con quá lâu để tránh mọt đến đẻ trứng.

• Khi bà con thu hoạch chuối cần chặt thân sát mặt đất, đào bỏ cả gốc những cây bị nhiễm bệnh nặng. Lấp đất lại không cho mọt đẻ trứng.

• Lấy thân chuối chẻ đôi, cắt thành khúc dài 30-60cm đặt úp xuống đất bẩy sùng đến để giết.

Rầy mềm

Rầy mềm là một trong những loại côn trùng gây hại trên cây chuối bà con cần lưu tâm. Để phòng trừ rầy mềm, bà con thực hiện các biện pháp sau:

• Vệ sinh vườn sạch sẽ thông thoáng, loại bỏ và thu gom các lá già ra khỏi vườn để tiêu hủy. Không chất đống lá vào gốc.

• Các cây bị sâu bệnh hại nặng thì bà con đào bỏ, nhặt hết cả củ, đồng thời phun trừ rệp bằng nấm xanh, nấm trắng để vừa giữ được môi trường hạn chế dịch hại phát sinh nhiều. Phun ướt đều lên các bộ phận lá, thân và gốc cây chuối.

• Không dùng cây con ở vườn đã bị bệnh để làm giống. Nếu vườn bị bệnh nặng thì bà con phải phá bỏ trồng cây khác trong khoảng một năm mới trồng lại chuối được.

Nhóm bệnh hại trên cây chuối do virus gây ra:

Nhóm bệnh hại trên cây chuối do virus gây ra gồm có các bệnh chủ yếu là: chùn đọt, khảm lá, sọc lá. Hiện nay không có thuốc trị nhóm bệnh này. Thời gian từ khi cây chuối bị nhiễm bệnh đến khi phát hiện bệnh ra bên ngoài kéo dài 3 – 4 tháng, do vậy khi bà con phát hiện bệnh cần phải đào bỏ cây chuối bị bệnh ngay và xử lý đất thật cẩn thận (đào hố chôn rồi rắc vôi, đem đốt bỏ …). Trước khi trồng lại phải rắc vôi xử lý sau một tháng mới trồng lại.

• Bệnh chùn đọt (Bunchy top virus): Dấu hiệu nhận biết cây chuối bị bệnh này đó là lá mọc chụm lại ở ngọn thân giả, lá nhỏ, bìa bị vàng, mép lá uốn cong, cuống lá ngắn lại. Trên phiến lá có các sọc xanh lợt chạy song song với các gân phụ.

• Bệnh khảm lá (bệnh do virus CMV: Cucumber Mosai Vius gây ra): cây bị bệnh có triệu chứng lá có sọc vàng từ ngoài bìa lá vào cuống lá, cây phát triển kém. Khi phát hiện cây bị bệnh cần phải đào bỏ và xử lý ngay để tránh lây nhiễm.

• Bệnh sọc lá chuối (CSV): Bệnh do virus gây hại. 

Phòng trừ bệnh trên cây chuối do virus gây hại

Nếu vườn chuối đã bị bệnh và đang có chiều hướng lân lan trên diện rộng, bà con cần thực hiện ngay một số biện pháp sau:

• Vệ sinh vườn sạch sẽ tạo độ thông thoáng cho vườn chuối. Cắt bỏ và thu gom các lá già để tiêu hủy, không tủ vào gốc.

• Cây bị bệnh nặng cần được đào bỏ, nhặt hết cả củ để tiêu huỷ đồng thời phun thuốc phòng trừ rệp.

• Không sử dụng cây con ở vườn đã bị bệnh để làm giống.

• Nếu vườn bị bệnh nặng nên phá bỏ và trồng cây khác trong khoảng 1 năm sau mới trồng lại chuối được.

Nhóm bệnh hại trên cây chuối do nấm và vi khuẩn gây ra:

Bệnh héo rũ Panama:

Đây là một trong những bệnh hại trên cây chuối thường gặp, bệnh do nấm Fusarium gây ra. Nấm bệnh lưu tồn trong đất và các cây bệnh, nó có thể sống hoại sinh trong củ chuối và các bộ phận khác một thời gian dài, lây lan theo cây chuối con và đất có mang mầm bệnh. Con đường xâm nhập của nấm chủ yếu là qua chóp rễ hoặc qua vết thương ở rễ. Nấm sau khi xâm nhập vào cây chuối sẽ phát triển trong mạch mọc làm cho cây bị vàng héo.

Triệu chứng của cây chuối bị nhiễm bệnh: vàng từ lá già lên các lá non, triệu chứng xuất hiện từ bìa lá và lan vào hướng gân lá. Lá bệnh héo, cuống gãy và lá treo trên thân giả, đôi khi cuống lá cũng bị gãy ở phần giữa phiến lá. Trên các lá già bị héo khô quanh thân giả, chỉ còn một số lá đọt xanh và mọc thẳng, các lá đọt này có màu xanh nhạt hơi vàng hoặc bị méo mó, nhăn nheo, cuối cùng khô héo. Cây bị bệnh sẽ chết, các bẹ ngoài bị nứt dọc, các chồi con vẫn phát triển xung quanh nhưng sau đó cũng bị héo rụi. Nếu cắt ngang thân giả sẽ thấy các bó mạch có màu nâu vàng, cắt ngang thân thật (củ chuối) các mạch có màu đỏ nâu và bốc mùi hôi.

Bà con cần thực hiện các biện pháp phòng trị như sau:

• Kiểm tra và vệ sinh vườn thường xuyên, cắt bỏ những lá bệnh đem đốt, thoát nước tốt. Phun đồng xanh để rửa sạch nấm khuẩn trong vườn (vào mùa mưa thì 15-20 ngày phun 1 lần).

• Trồng chuối ở nơi đất có độ pH hơi kiềm.

• Không dùng chuối con ở vườn bệnh làm giống, gọt sạch rễ, đất ở gốc, bón vôi vào hố trước khi trồng.

• Nếu vườn chuyên canh chuối mà bị bệnh nặng nên ngưng trồng. Cho ngập nước từ 2-3 tháng để mầm bệnh bị tiêu diệt.

• Sử dụng bộ sản phẩm nấm đối kháng tưới gốc để phòng và diệt trừ tận gốc nấm bệnh có trong đất. Đối với phòng bệnh pha 400 lít nước và 200 lít cho chữa bệnh.

Bệnh đốm lá (cháy lá):

Bệnh đốm lá trên cây chuối do nấm Sigatoka vàng và Sigatoka đen gây ra. Lá bệnh có biểu hiện xuất hiện hình bầu dục có màu nâu với viền vàng rất rõ (Sigatoka vàng). Với nấm Sigatoka đen, những đốm bệnh có màu sậm hơn và xuất hiện ở mặt dưới của lá. Bệnh xuất hiện và phát triển mạnh vào những tháng mùa mưa và mùa có sương, ẩm ướt, bệnh nặng ảnh hưởng tới năng suất của cây.

Bà con thực hiện các biện pháp phòng trị như sau:

• Vệ sinh vườn sạch sẽ, cắt tỉa lá già và lá bị bệnh đem đốt. 

• Thoát nước tốt cho vườn chuối trong mùa mưa.

• Khi xuất hiện cây bị nấm bệnh tấn công, cần phun kết hợp cả đồng xanh+ nấm đối kháng để xử lý triệt để bệnh. Pha 200 lít nước phun 2-4 lần trong mùa mưa.

Nhóm bệnh gây hại chính trên quả của cây chuối

Các bệnh thường tấn công trên phần quả bao gồm: đốm đen (Fruit Freckle) và bệnh chấm đen (Deigh toniella speckle), bệnh rỉ nước ở quả chuối. Bệnh do nấm gây ra và phát triển mạnh vào mùa mưa.

Trên đây là một số loại sâu bệnh hại thường gặp trên cây chuối. Để phun thuốc phòng trừ sâu bệnh hại trên cây chuối, bà con có thể sử dụng công nghệ phun thuốc trừ sâu bằng drone nông nghiệp giúp phun chính xác, nhanh chóng, hiệu quả và tiết kiệm chi phí.

Bà con có nhu cầu tư vấn giải pháp máy bay xịt thuốc không người lái, vui lòng liên hệ AgriDrone Việt Nam để được hỗ trợ.