Các lỗi thường gặp khi vận hành máy bay không người lái

Các lỗi thường gặp khi vận hành máy bay không người lái là vấn đề quan tâm hàng đầu của bà con nông dân, chủ trang trại và các đơn vị cung cấp dịch vụ phun thuốc trừ sâu bằng máy bay không người lái. Việc nắm rõ các sự cố, tai nạn tiềm ẩn và cách xử lý kịp thời, chính xác sẽ giúp bạn đảm bảo an toàn khi vận hành thiết bị bay nông nghiệp.

AgriDrone đã tổng hợp và chia sẻ những thông tin hữu ích về nguyên nhân, cách khắc phục các sai sót thường gặp cũng như quy định bay an toàn cho bà con.

Thực hiện các kết hợp gạt cần điều khiển csc khi vận hành máy bay giữa không trung

Đây là một tình huống mà người điều khiển máy bay không người lái của DJI dễ mắc phải. Thao tác gạt cần điều khiển (Stick Command – CSC) có thể dẫn đến việc tắt động cơ đột ngột giữa không trung, gây ra hậu quả nghiêm trọng.

Nguyên nhân

• Người vận hành vô tình thực hiện thao tác CSC khi đang bay.
• Hiểu nhầm hướng dẫn sử dụng, cho rằng CSC là cách hạ cánh khẩn cấp.

Hậu quả

• Máy bay rơi tự do, làm hư hỏng máy.
• Gây nguy hiểm cho người và tài sản xung quanh.

Cách khắc phục

• Chỉ sử dụng CSC trong trường hợp khẩn cấp tuyệt đối, khi nguy cơ va chạm không thể tránh khỏi.
• Hiểu rõ nguyên lý hoạt động của CSC: Khi gạt cần vào góc trong khoảng 3 giây (với firmware mới nhất) hoặc nhanh hơn (với firmware cũ), tất cả động cơ sẽ dừng.
• Sử dụng tính năng hạ cánh tự động (RTH) hoặc giữ cần ga xuống thấp khi máy bay ở trên mặt đất để tắt động cơ an toàn.
• Tham gia khóa hướng dẫn vận hành máy bay chuyên nghiệp của AgriDrone để được hướng dẫn chi tiết và thực hành bài bản.

Lắp cánh quạt không đúng cách

Việc lắp cánh quạt sai cách là một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn đến tai nạn khi vận hành máy bay phun thuốc. 

Cánh quạt được thiết kế đặc biệt để tạo lực nâng và duy trì sự ổn định cho máy bay trong quá trình bay. 

Lắp đặt cánh quạt không chính xác có thể gây mất cân bằng, rung lắc, thậm chí khiến cánh quạt bị văng ra, dẫn đến tai nạn nghiêm trọng.

Phân loại cánh quạt:

• Cánh thuận (CW): Tạo lực đẩy xuống dưới khi quay theo chiều kim đồng hồ.
• Cánh nghịch (CCW): Tạo lực đẩy xuống dưới khi quay ngược chiều kim đồng hồ.

Hậu quả của việc lắp cánh quạt sai

• Máy bay mất ổn định, khó điều khiển.
• Hiệu suất phun thuốc giảm.
• Tăng nguy cơ rơi máy bay, gây thiệt hại về tài sản và nguy hiểm cho người xung quanh.

Cách khắc phục

• Kiểm tra kỹ ký hiệu CW và CCW trên cánh quạt và động cơ trước khi lắp.
• Đảm bảo cánh quạt được lắp đúng chiều, đúng vị trí tương ứng trên động cơ.
• Siết chặt cánh quạt vào động cơ, đảm bảo không bị lỏng lẻo.
• Sau khi lắp, kiểm tra lại bằng cách quay thử cánh quạt, đảm bảo quay trơn tru, không bị kẹt.

Đâm vật cản trong khi quay về (RTH)

Chế độ Quay trở về nhà (Return to Home – RTH) là một tính năng an toàn quan trọng của máy bay phun thuốc. 

Tuy nhiên, nếu không được cài đặt và sử dụng đúng cách, RTH có thể dẫn đến va chạm với vật cản.

Khi được kích hoạt RTH, máy bay sẽ tự động nâng lên độ cao đã cài đặt trước, sau đó bay thẳng về điểm xuất phát (Home Point) và hạ cánh.

Nguyên nhân dẫn đến va chạm khi RTH

• Cài đặt độ cao RTH không phù hợp: Nếu độ cao RTH thấp hơn chiều cao của các vật cản trên đường bay (nhà cửa, cây cối, đồi núi…), máy bay có thể va chạm khi đang quay về.
• Mất tín hiệu GPS: Khi mất tín hiệu GPS, máy bay không thể xác định chính xác vị trí và hướng bay, dẫn đến nguy cơ va chạm.
• Không quan sát: Người vận hành không chú ý quan sát môi trường xung quanh khi máy bay đang thực hiện RTH.

Cách khắc phục

• Cài đặt độ cao RTH hợp lý: Luôn cài đặt độ cao RTH cao hơn tất cả các vật cản trong khu vực hoạt động. Tham khảo bảng thông số sau:
• Khu vực bay Độ cao RTH tối thiểu Đồng bằng 30 mét Đồi núi 60 mét Đô thị 100 mét Đảm bảo tín hiệu GPS ổn định: Chỉ kích hoạt RTH khi máy bay có đủ tín hiệu GPS (số lượng vệ tinh kết nối tối thiểu là 10).
• Quan sát kỹ lưỡng: Luôn quan sát máy bay trong suốt quá trình RTH, sẵn sàng can thiệp nếu cần thiết.

Mức pin tối thiểu, bắt buộc hạ cánh (Ciritical Low Battery Landing)

Máy bay phun thuốc được trang bị hệ thống cảnh báo pin thông minh, giúp người vận hành theo dõi mức pin và chủ động đưa máy bay về hạ cánh an toàn. Tuy nhiên, nếu bỏ qua các cảnh báo này, máy bay có thể rơi do hết pin giữa không trung.

Hệ thống cảnh báo pin gồm 2 mức:

• Cảnh báo pin yếu: Khi dung lượng pin còn 30%, tay cầm điều khiển sẽ phát tín hiệu cảnh báo bằng âm thanh và đèn LED.
• Cảnh báo pin cực kỳ yếu (Critical Low Battery): Khi dung lượng pin còn 10%, máy bay sẽ tự động hạ cánh khẩn cấp để tránh rơi.

Hậu quả của việc không chú ý cảnh báo pin

• Gặp lỗi này khiến máy bay rơi tự do, hư hỏng nặng.
• Gây nguy hiểm cho người và tài sản xung quanh.
• Mất dữ liệu chuyến bay.

Cách khắc phục

• Theo dõi chặt chẽ mức pin trên tay cầm điều khiển.
• Khi nhận được cảnh báo pin yếu (30%), ngay lập tức đưa máy bay trở về điểm xuất phát và thay pin mới.
• Không cố gắng bay tiếp khi pin đã xuống mức thấp.
• Lên kế hoạch bay hợp lý, đảm bảo thời gian bay phù hợp với dung lượng pin.

Không tránh những vật cản khi ngoài tầm nhìn

Khi máy bay ở ngoài tầm nhìn trực tiếp (LOS), việc điều khiển và tránh vật cản trở nên khó khăn hơn. 

Người vận hành chỉ có thể dựa vào camera FPV (First Person View) trên ứng dụng điều khiển để quan sát môi trường xung quanh máy bay. Tuy nhiên, góc nhìn từ camera FPV bị hạn chế và có thể không phản ánh đầy đủ tình hình thực tế.

Nguyên nhân:

Bay quá xa, vượt quá tầm nhìn.

Tầm nhìn bị che khuất bởi cây cối, nhà cửa hoặc địa hình.

Quá phụ thuộc vào camera FPV mà không chú ý quan sát bằng mắt thường.

Hậu quả

• Va chạm với vật cản, gây hư hỏng máy bay.
• Mất tín hiệu điều khiển do vật cản che khuất.

Cách khắc phục

• Luôn giữ máy bay trong tầm nhìn trực tiếp (LOS) khi có thể.
• Nếu bắt buộc phải bay ngoài tầm nhìn, hãy đảm bảo khu vực bay thông thoáng, không có vật cản.
• Thiết lập độ cao RTH (Return to Home) cao hơn các chướng ngại vật cao nhất trong khu vực.
• Sử dụng các thiết bị hỗ trợ như bộ khuếch đại tín hiệu để tăng phạm vi bay an toàn.
• Đào tạo và nâng cao kỹ năng bay cho người vận hành, đặc biệt là kỹ năng bay ngoài tầm nhìn.

Bay ngược đầu khi vận hành máy bay không người lái

Luôn đảm bảo quay đuôi máy bay về phía người điều khiển. Điều này giúp duy trì quán tính điều khiển chính xác, tránh nhầm lẫn hướng bay và giảm thiểu nguy cơ tai nạn.

Cách xác định đầu và đuôi máy bay:

• Đèn LED tín hiệu ở hai motor phía sau luôn nhấp nháy.
• Radar thường được đặt ở phía trước (tùy dòng máy).
• Máy bơm thường được đặt ở phía sau (tùy dòng máy).

Hậu quả của việc bay ngược đầu

• Khó khăn trong việc điều khiển hướng bay.
• Dễ va chạm với vật cản do xử lý sai hướng.
• Gây nguy hiểm cho bản thân và người xung quanh.

Cách khắc phục

• Trước khi bay, luôn xác định rõ đầu và đuôi máy bay.
• Giữ đuôi máy bay hướng về phía người điều khiển trong suốt quá trình bay.
• Tập trung quan sát và điều khiển máy bay cẩn thận.

Lỗi RTH (quay về nhà) với phạm vi gần

Nhiều người dùng vẫn chưa hiểu rõ nguyên lý hoạt động của RTH, đặc biệt là trong phạm vi gần, dẫn đến những tình huống nguy hiểm.

Nguyên lý hoạt động của RTH trong phạm vi gần (dưới 20 mét):

• Khi được kích hoạt RTH trong phạm vi dưới 20 mét tính từ điểm Home, thay vì bay lên độ cao RTH đã cài đặt, máy bay sẽ tự động hạ cánh ngay tại vị trí hiện tại.
• Điều này nhằm tránh va chạm với các vật cản thấp gần điểm Home.

Hậu quả của việc không hiểu rõ nguyên lý RTH

• Máy bay hạ cánh đột ngột ở vị trí không mong muốn.
• Va chạm với vật cản khi hạ cánh.
• Gây hoang mang cho người điều khiển.

Cách khắc phục

• Hiểu rõ nguyên lý hoạt động của RTH trong các phạm vi khác nhau.
• Trong phạm vi gần (dưới 20 mét), nên điều khiển máy bay về điểm hạ cánh bằng tay thay vì sử dụng RTH.
• Luôn quan sát máy bay trong quá trình RTH để kịp thời can thiệp nếu cần thiết.

Bay trong môi trường không phù hợp

Môi trường bay ảnh hưởng rất lớn đến sự an toàn và hiệu suất hoạt động của máy bay phun thuốc. Dưới đây là các trường hợp và môi trường mà AgriDrone khuyến cáo không nên bay:

Thời tiết khắc nghiệt:

• Tốc độ gió vượt quá 10m/s (cấp 5).
• Mưa lớn, tuyết rơi, sương mù dày đặc.

Khu vực nhiễu sóng:

• Gần các trạm phát sóng điện thoại, tháp truyền hình, trạm biến áp.
• Khu vực có nhiều kim loại, ảnh hưởng đến la bàn và GPS.

Khu vực hạn chế:

• Gần sân bay, khu quân sự, khu vực cấm bay.
• Khu vực đông dân cư, nhiều chướng ngại vật.

Độ cao lớn:

• Trên 3000 mét so với mực nước biển, hiệu suất pin và động cơ có thể bị ảnh hưởng.

Hậu quả của việc bay trong môi trường không phù hợp

• Máy bay mất ổn định, khó điều khiển.
• Mất tín hiệu, mất kiểm soát.
• Va chạm, rơi vỡ.
• Vi phạm quy định an toàn bay.

Cách khắc phục

• Kiểm tra điều kiện thời tiết trước khi bay.
• Tránh bay trong khu vực nhiễu sóng, khu vực hạn chế.
• Tuân thủ quy định về độ cao bay.
• Sử dụng ứng dụng hỗ trợ bay để kiểm tra khu vực bay an toàn.

Tai nạn sau khi phanh

Máy bay phun thuốc có quán tính di chuyển nhất định. Khi đang bay ở tốc độ cao và dừng đột ngột, máy bay vẫn sẽ tiếp tục di chuyển về phía trước một khoảng cách nhất định trước khi dừng hẳn.

Nguyên nhân

• Người điều khiển không ước lượng được khoảng cách phanh.
• Phản ứng chậm khi gặp vật cản.

Hậu quả

• Va chạm với vật cản phía trước.
• Hư hỏng máy bay.

Cách khắc phục

• Giảm tốc độ từ từ khi approaching vật cản.
• Giữ khoảng cách an toàn với vật cản.
• Tập luyện kỹ năng phanh và điều khiển máy bay thành thạo.

Việc nắm vững các lỗi thường gặp khi vận hành máy bay phun thuốc là vô cùng quan trọng để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình sử dụng. 

AgriDrone khuyến cáo người dùng nên tham gia các khóa hướng dẫn vận hành chuyên nghiệp, đọc kỹ điều kiện sử dụng và tuân thủ các quy định an toàn bay drone nông nghiệp. 

Hãy liên hệ với AgriDrone để được tư vấn chi tiết về các sản phẩm máy bay phun thuốc chính hãng, dịch vụ bảo hành, sửa chữa và các khóa đào tạo vận hành chuyên nghiệp. 

Chúng tôi cam kết mang đến cho bạn những sản phẩm máy bay phun thuốc chính hãng, hiệu quả và an toàn nhất.