Với những người trồng cam, không gì đáng sợ hơn là chứng kiến cả một vụ mùa bội thu bị ảnh hưởng bởi các bệnh hại cây trồng. Các bệnh thường gặp ở cây cam có thể tàn phá cây nhanh chóng và giảm năng suất nghiêm trọng. Đặc biệt trong mùa mưa, khi độ ẩm cao, các bệnh này dễ dàng lây lan và khiến cây cam suy yếu, dẫn đến mất trắng.
Làm sao để giảm thiểu nguy cơ này và bảo vệ vườn cam của bạn một cách hiệu quả nhất? Cùng AgriDrone khám phá các giải pháp phòng trừ bệnh hại cho cây cam.
Mục lục
Bệnh vàng lá thối rễ
Bệnh vàng lá thối rễ ở cam là một trong những bệnh nguy hiểm do nấm Phytophthora và tuyến trùng gây ra. Bệnh này thường xuất hiện khi cây cam bị yếu do điều kiện đất không tốt, không thoát nước hoặc bị ngập úng.
Triệu chứng của bệnh vàng lá thối rễ rất dễ nhận biết: cây bắt đầu có hiện tượng lá chuyển vàng, đặc biệt là ở các lá già, gân lá vẫn giữ nguyên màu xanh trong khi phần lá chuyển màu vàng.
Đến giai đoạn nặng hơn, cây cam bắt đầu héo úa dần, không phát triển và lá rụng nhanh chóng. Các rễ của cây bị thối, dễ dàng gãy vụn khi sờ vào, đồng thời có mùi hôi từ rễ cây.
Cách phòng trừ:
- Đảm bảo khi trồng cây cam có đủ ánh sáng và thông thoáng, tránh để cây bị ngập úng.
- Dùng các chế phẩm sinh học như Trichoderma để cải thiện chất lượng đất, giúp giảm sự phát triển của nấm Phytophthora.
- Khi bệnh đã xuất hiện, cần xử lý ngay bằng thuốc diệt nấm Phytophthora như Ridomil Gold hoặc Metalaxyl. Phun thuốc đều đặn 2-3 lần, mỗi lần cách nhau 7 ngày để đạt hiệu quả cao.
- Cần tỉa cành và loại bỏ phần rễ bị bệnh rồi phun thuốc lên những khu vực bị nhiễm.
- Đảm bảo việc tưới nước hợp lý, không để cây bị ngập úng, giúp giảm sự phát triển của nấm gây bệnh.
Bệnh nứt thân xì mủ
Bệnh nứt thân xì mủ là một bệnh gây hại nghiêm trọng trên thân cây cam do nấm và vi khuẩn.
Bệnh này thường phát sinh ở vùng thân cây gần mặt đất, làm vỏ cây bị nứt ra và từ các vết nứt, mủ (giọt nhựa sánh đặc) sẽ chảy ra. Các vết nứt có thể lan rộng, gây tổn thương nghiêm trọng đến thân cây.
Bệnh thường xuất hiện mạnh vào mùa mưa và kéo dài vào đầu mùa khô. Khi vỏ cây bị thối, nhựa cây sẽ bị rỉ ra và khô lại, tạo thành lớp mủ đóng trên thân cây.
Cách phòng trừ:
- Tạo tán hợp lý: Tỉa cành, tạo tán thông thoáng giúp không khí lưu thông tốt và hạn chế độ ẩm cao.
- Cải thiện chất lượng đất: Đảm bảo đất thoáng khí, không bị ngập úng.
- Khi bệnh mới xuất hiện, phun Vaccin kết hợp Siêu đồng để phòng bệnh. Phun liên tục 2 lần cách nhau 3 ngày.
- Xử lý từng vết bệnh ở gốc cây hoặc trên cành bằng cách cạo sạch phần vỏ và gỗ bị bệnh, sau đó quét Siêu đồng lên những vùng bị nhiễm để tiêu diệt nấm và vi khuẩn.
- Đảm bảo việc vệ sinh vườn cây sạch sẽ, loại bỏ cành lá bệnh để tránh sự lây lan.
Bệnh vàng lá gân xanh
Bệnh vàng lá gân xanh là một trong các bệnh thường gặp ở cây cam quýt do vi khuẩn gây ra, chủ yếu được lây truyền qua rầy chổng cánh. Cây cam bị nhiễm bệnh sẽ xuất hiện triệu chứng đặc trưng là lá cây chuyển vàng nhưng gân lá vẫn giữ màu xanh, tạo thành hình ảnh lá vàng gân xanh.
Bệnh gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng quang hợp của cây, khiến cây phát triển chậm, quả không phát triển tốt và cuối cùng cây cam sẽ chết dần nếu không được điều trị kịp thời.
Cách phòng trừ:
- Kiểm soát rầy chổng cánh là yếu tố quan trọng trong việc phòng ngừa bệnh này. Phun thuốc diệt rầy như Confidor 200SL hoặc Actara 25WG.
- Duy trì vườn cây thông thoáng, tránh để cành lá bị ẩm ướt kéo dài.
- Phun thuốc diệt vi khuẩn như Agri-Streptomycin hoặc Copper oxychloride để ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn.
- Áp dụng phương pháp phun thuốc liên tục mỗi 10-14 ngày, đặc biệt trong mùa mưa, khi bệnh dễ phát sinh.
Bệnh thán thư
Bệnh thán thư là bệnh do nấm Phytophthora citrophthora gây ra, đặc biệt là ở gốc cây hoặc các phần sát mặt đất. Bệnh này xuất hiện dưới dạng các vết đen hoặc vết nâu trên lá, quả và thân cây.
Những vết bệnh này lan rộng rất nhanh nếu không xử lý kịp thời. Bệnh thán thư sẽ làm giảm chất lượng quả cam, khiến quả bị thối rữa trước khi đến kỳ thu hoạch. Ngoài ra, cây bị bệnh thán thư sẽ phát triển chậm, lá cây vàng và rụng sớm.
Bệnh phát triển mạnh trong mùa mưa, khi độ ẩm cao và cây cam bị ngập úng, tạo điều kiện lý tưởng cho nấm phát triển và tấn công cây.
Cách phòng trừ:
- Phun thuốc diệt nấm như Rovral 50WP hoặc Aliette để ngăn ngừa sự phát triển của nấm.
- Kiểm soát độ ẩm đất để không tạo môi trường thuận lợi cho nấm phát triển.
- Phun thuốc diệt nấm định kỳ, đặc biệt khi thấy có dấu hiệu bệnh trên cây.
- Cần cắt tỉa những cành bệnh, loại bỏ lá và quả nhiễm bệnh để ngừng sự lây lan của nấm.
- Đảm bảo điều kiện chăm sóc cây được cải thiện, tưới nước hợp lý và giữ cây luôn khỏe mạnh.
Bệnh phấn trắng
Bệnh phấn trắng do nấm Erysiphe spp. gây ra, thường xuất hiện vào mùa mưa hoặc khi có độ ẩm cao. Triệu chứng dễ nhận biết là một lớp phấn trắng bám trên mặt lá, đặc biệt là trên các lá non và chồi mới.
Bệnh gây suy giảm quá trình quang hợp của cây cam, làm giảm khả năng sinh trưởng và chất lượng quả. Cây cam bị nhiễm bệnh sẽ có lá bị vàng và khô dần, gây ảnh hưởng lớn đến năng suất.
Bệnh cũng có thể lan ra trên quả và thân cây, làm cho cây cam cho trái chậm và phát triển kém, vỏ quả không mịn và có dấu hiệu rụng sớm.
Cách phòng trừ:
- Cải thiện việc chăm sóc cây, giữ vườn luôn thông thoáng, không để lá cây bị ẩm ướt trong thời gian dài.
- Tỉa cành và lá bệnh thường xuyên để giảm khả năng lây lan của bệnh.
- Phun thuốc diệt nấm như Trifloxystrobin hoặc Tebuconazole để ngăn ngừa sự phát triển của nấm phấn trắng.
- Áp dụng phương pháp phun thuốc ngay khi phát hiện dấu hiệu bệnh, phun định kỳ mỗi 7-10 ngày, đặc biệt trong mùa mưa.
- Sử dụng các thuốc chứa Sulfur hoặc Copper oxychloride để điều trị bệnh khi bệnh mới phát sinh.
Bệnh héo xanh
Bệnh héo xanh là bệnh do vi khuẩn và nấm gây ra, khiến cây cam suy yếu và có thể chết nếu không được xử lý kịp thời. Triệu chứng dễ nhận biết là lá cam bị vàng và héo dần, từ đó cây mất khả năng quang hợp, năng suất giảm rõ rệt.
Các lá bị bệnh sẽ khô, héo, trong khi thân và rễ cây có thể bị thối. Cây bị bệnh héo xanh sẽ không thể phát triển mạnh và dần dần chết nếu không có biện pháp xử lý.
Bệnh này thường phát triển trong điều kiện nước tưới không sạch hoặc khi cây bị ngập úng.
Cách phòng trừ:
- Cải thiện chất lượng đất: Đảm bảo đất tơi xốp, thoáng khí, không bị ngập úng, và tránh tình trạng đất thiếu dinh dưỡng.
- Kiểm soát độ ẩm đất: Cây cam cần độ ẩm vừa phải, tránh tình trạng thừa nước dẫn đến rễ cây bị thối.
- Sử dụng thuốc diệt vi khuẩn như Agri-Streptomycin hoặc Copper oxychloride để diệt khuẩn gây bệnh.
- Phun thuốc lên phần lá và cành bệnh, chú ý phun đều và toàn diện để đạt hiệu quả tốt nhất.
- Cắt tỉa những cành và lá bệnh để giảm thiểu sự lây lan của bệnh.
Bệnh ghẻ loét
Bệnh ghẻ loét gây ra các vết loét trên thân cây cam, đặc biệt là tại các vị trí gần gốc hoặc gần mặt đất. Khi cây bị nhiễm bệnh, phần vỏ cây sẽ bị thối rữa, tạo thành các vết loét, và có thể chảy nhựa từ các vết này. Cây cam bị bệnh ghẻ loét có thể gặp phải tình trạng suy yếu nghiêm trọng và rễ cây bị thối, dẫn đến sự phát triển chậm và thậm chí chết cây nếu không được điều trị kịp thời.
Bệnh ghẻ loét phát triển mạnh trong mùa mưa, khi độ ẩm cao và nước mưa trực tiếp tiếp xúc với cây. Nấm và vi khuẩn xâm nhập vào cây qua vết thương hoặc vết loét trên thân cây.
Cách phòng trừ:
- Tỉa cành và lá bệnh: Loại bỏ cành và lá đã bị bệnh để ngừng sự lây lan của nấm và vi khuẩn.
- Duy trì vệ sinh vườn cây: Loại bỏ các vật liệu nông nghiệp cũ như lá khô, cành chết, nơi có thể trú ẩn của vi khuẩn và nấm.
- Phun thuốc diệt nấm và vi khuẩn như Copper oxychloride hoặc Aliette để điều trị bệnh.
- Cạo sạch vết bệnh trên thân cây và quét thuốc diệt nấm vào các vết loét để ngăn ngừa sự phát triển của bệnh.
Sâu vẽ bùa
Sâu vẽ bùa là một trong những sâu bệnh hại cam phổ biến nhất. Loại sâu này hút nhựa từ lá và gây ra hiện tượng lá cam bị xoăn lại, nhỏ dần và khô héo.
Sâu vẽ bùa có thể gây suy yếu cho cây cam nhanh chóng, làm cây không thể phát triển bình thường và giảm khả năng quang hợp. Bệnh cũng có thể gây mất chất lượng quả, vì sâu làm cây không thể cung cấp đủ dinh dưỡng cho quả cam.
Sâu vẽ bùa phát triển mạnh trong điều kiện thời tiết ẩm ướt và khi cây bị stress do thiếu dinh dưỡng hoặc nước. Nếu không được kiểm soát, sâu này sẽ lan rộng khắp vườn cây, làm tăng tỷ lệ héo lá và giảm năng suất.
Cách phòng trừ:
- Kiểm soát sâu: Sử dụng bẫy sáng để thu hút và tiêu diệt sâu vẽ bùa.
- Tỉa cành: Cắt tỉa cành và lá bệnh để ngừng sự lây lan của sâu.
- Sử dụng thuốc trừ sâu như Confidor hoặc Actara để kiểm soát sâu vẽ bùa.
- Phun thuốc vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát để đạt hiệu quả cao, tránh phun thuốc vào những thời điểm nhiệt độ cao gây ảnh hưởng đến cây.
Với những khó khăn mà nông dân trồng cam phải đối mặt, từ sâu bệnh đến khí hậu bất ổn, việc sử dụng công nghệ tiên tiến như máy bay phun thuốc cho cây cam là lựa chọn không thể thiếu.
Thay vì phải phun thuốc thủ công tốn thời gian, tốn công sức, và hiệu quả phụ thuộc nhiều vào điều kiện thời tiết cũng như kỹ năng người phun. Những mầm bệnh, những loài sâu hại dường như ngày càng kháng thuốc và lây lan nhanh hơn.
Đừng để công sức vun trồng của bà con tiếp tục đối mặt với rủi ro. Giải pháp máy bay phun thuốc từ AgriDrone với khả năng phun đồng đều trên diện tích lớn, tiếp cận sâu vào tán lá và giảm lượng thuốc sử dụng, chính là chìa khóa để kiểm soát dịch các loại sâu bệnh hại cây cam. Đừng chần chừ, đầu tư cho công nghệ là đầu tư cho tương lai bền vững của vườn cam. Tìm hiểu ngay về các dòng máy bay phun thuốc hiện đại tại AgriDrone!