Trong nhiều năm, người nông dân dựa vào các phương pháp truyền thống như phun thuốc thủ công tốn nhiều công sức. Với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ máy bay không người lái, cách người nông dân phun thuốc trên cánh đồng có thể thay đổi đáng kể. Hàng loạt ngành nghề mới được hình thành, máy bay không người lái đã bắt đầu chứng minh giá trị của chúng và đã có những đóng góp nhất định trong việc phát triển cơ giới hóa nông nghiệp. Cùng AgriDrone tìm hiểu về một ngày làm việc sử dụng máy bay nông nghiệp của Đội phun anh Xuyên tại Long An.
Mục lục
Một buổi làm việc của Đội phun anh Xuyên tại Long An
Nghề phi công lái máy bay nông nghiệp, được biết đến như một nghề có thu nhập cao và có nhiều trải nghiệm thú vị. Tuy nhiên, câu chuyện đằng sau, đầy những lao đao và khốn khó, ít người biết đến, hoạt động ngoài trời với cường độ cao, cái nắng gay gắt, cái nóng như thiêu đốt và mồ hôi công sức của những người phi công đi sớm về khuya.
Lê Bảo Xuyên, năm nay 29 tuổi, phi công lái máy bay nông nghiệp tại huyện Tân Hưng, tỉnh Long An. Lúc này là ba giờ ba mười phút sáng, các thành viên trong đội phun đã có mặt trước nhà anh như thường lệ. Họ bắt đầu chuẩn bị chất đồ lên xe, mang giày đi mưa, mũ che nắng và mặc áo dài tay, thời điểm này ngoài đồng khá nhiều muỗi.
Bốn giờ sáng, khi hầu hết mọi người còn đang ngủ, anh và đồng đội đã bận rộn phun thuốc trên cánh đồng. Anh cười nói: “Mình không có thời gian chỉnh tóc, sáng nào cũng mở mắt là ra đồng đi làm. Đối với những ngày mà lịch phun nhiều và dày, thường bắt đầu công việc từ lúc 1-2 giờ sáng, đôi khi chỉ có thể kết thúc công việc vào 8-10 giờ tối”.
Cuối tháng 5 hàng năm, nông dân trồng lúa ở khu vực Tân Hưng, Long An bắt đầu vụ hè thu là mùa cao điểm phun thuốc bảo vệ thực vật nông nghiệp. Sau khi xuống giống, lấp đất xong, đây là thời điểm cần phun diệt mầm và cũng là thời điểm bận rộn nhất của các phi công lái máy bay nông nghiệp. “Đôi khi bạn chỉ có thể ngủ bốn tiếng mỗi ngày.” Anh cười chua chát “Mình đã từng cười nhạo người khác cày ghê quá và bây giờ đến lượt bản thân”.
Trên những chiếc xe máy của đội anh Xuyên tại Long An, bên cạnh máy bay, pin, máy nổ, thùng nước là những hộp cơm anh em mang theo để ăn trưa tại ruộng. “Mình tranh thủ dậy sớm nấu cơm ở nhà rồi mang theo ra đồng. Còn buổi tối thường phun chủ ruộng quen không à, mình ăn cơm với họ luôn”. Thật là may mắn cho các phi công đang bận rộn có một bữa ăn ngon. Đôi khi, vào thời điểm bận rộn, thức ăn thường dùng là mì gói, khi đói bạn có thể dùng để no bụng tạm thời.
Đây không phải là lần đầu tiên anh đến đây để phun thuốc, trước đây anh đã khảo sát và lập bản đồ toàn bộ khu đất này, đánh dấu phạm vi và diện tích ruộng lúa cần phun thuốc. Các dữ liệu này được lưu trữ trong bộ nhớ của bộ điều khiển máy bay phun thuốc. Sau một số cuộc nói chuyện, các thành viên trong đội bắt đầu chuẩn bị công việc, pha thuốc và thao tác trên tay cầm điều khiển.
Nhóm pha thuốc theo tỷ lệ, điều chỉnh nồng độ phù hợp. “Khi phun thuốc vào năm ngoái, chủ ruộng thường đi theo, một số không yên tâm hoặc vì tò mò, họ đứng trên ruộng hoặc bên cạnh theo dõi rất kĩ xem mình làm việc hiệu quả thế nào” các thành viên trong nhóm cúi đầu làm việc với các chai thuốc khi họ nói chuyện.
“Đến thời điểm này, phần lớn chủ ruộng mình quen rồi, họ giao thuốc cho mình rồi sáng mình tự đi phun, một phần họ tin tưởng mình, một phần do thời điểm phun vào 1-2 giờ sáng cho tới 4-5h sáng là chủ ruộng không có đi theo, mình tự đem thuốc vào ruộng mình phun thôi”.
Mọi thứ đã sẵn sàng, và chiếc máy bay không người lái nông nghiệp chở đầy thuốc đã được đặt trên mặt đất, chờ cất cánh. Trong vòng chưa đầy một giờ, 10 mẫu đất đã được phun thuốc.
Thay bình phun bằng hệ thống rải, máy bay sạ giống
Tiếp tục chạy băng qua những tán cây tươi tốt và những cánh đồng rộng lớn. Di chuyển quãng đường gần 10 cây số để đến cánh đồng tiếp theo.
Phương tiện di chuyển chính của đội là bằng xe máy và vỏ lãi, tùy điều kiện thời tiết và khu vực phun. Đối với một số điểm đi vỏ lãi nhanh hơn đi xe, do đường vào đồng xe đi không tới hoặc thời điểm mưa gió sình lầy đi không được, trong khi đó di chuyển bằng vỏ lãi có thể tiết kiệm được thời gian hơn. Hơn nữa, mình có máy sạc tại chỗ nên di chuyển dễ dàng hơn so với đi xe.
Năm giờ ba mười phút sáng, anh và hai thành viên khác trong đội đã tới địa điểm hoạt động. Khi nhìn thấy anh Xuyên, anh đang ngồi bên bờ ruộng để nghe điện thoại. Một phần tư thời gian trong ngày, anh ấy trao đổi các vấn đề khác nhau với khách hàng qua điện thoại, hẹn giờ phun với bà con, tư vấn bà con chọn thuốc.
Các thành viên bắt đầu dỡ thiết bị xuống xe, đổ đầy xăng vào máy phát điện, sạc pin, pha thuốc, thay bình phun thuốc bằng hệ thống rải, thiết lập thông số trên tay cầm điều khiển, công việc khá nhiều công đoạn và các phi công đang rất tất bật. Phun xong 10 mẫu đất chạy sang đồng rải hạt cho chủ ruộng khác, các anh đang thay hệ thống rải và chờ nông dân chở bao lúa giống để rải trên đồng ruộng.
Mặt trời bắt đầu lên, máy bay rải hạt trên đồng. Phương pháp rải hạt bằng máy bay nông nghiệp hoàn toàn tự động nên lượng giống sẽ rải đồng đều trên ruộng hơn, thời gian rất là nhanh, 1 phút cho một công, 1 công 1000 m².
Hiện tại, đội của anh đang có 4 phi công chính, anh nói “Đội phun hiện có mình là phi công, 3 phi công chính nữa, 1 anh trước đi phun thuốc rải phân thuê, 1 anh làm nghề đi chở cừ càm trong lâm trường, 1 anh làm ruộng tại nhà”.
Anh dự định mua một chiếc khác và chia đội phun thành bốn nhóm để làm việc trên nhiều đất canh tác hơn. Công nghệ này anh em nắm bắt nhanh, những ngày đầu chưa quen công việc, sau vài ngày họ thích, đam mê, anh em đi theo là rất nhiệt tình chịu khó. “Anh em cùng đi sớm 1, 2 giờ sáng phun cho bà con thì không phải đội nào cũng làm được” anh chia sẻ thêm.
Lúc này bắt đầu gần trưa, cái nắng như thiêu như đốt da các phi công. Những phi công trên cánh đồng, mồ hôi ướt đẫm trên mặt và lưng. Anh cởi bỏ tay áo, hai cánh tay đen bóng là kết quả của việc thường xuyên làm việc ngoài trời.
Vào cuối bữa ăn trưa, anh chia sẻ: “Vào thời điểm này lịch diệt mầm dày mà hay mưa quá, lịch bay nó dồn lại gấp mấy lần, có hôm anh nhận được điện thoại của một nông dân nói rằng buổi phun thuốc vào buổi chiều đã bị hủy bỏ, nguyên nhân là do người nông dân lo lắng trời mưa sẽ ảnh hưởng đến hiệu lực của thuốc trong ngày này, đôi khi do mới mưa ruộng bị đọng nước lại mình không có phun được. Lúc này, mình dời lịch cho họ và do điều kiện không cho phép, mình dứt khoát từ chối không nhận thêm ruộng của chủ mới nữa, chỉ nhận chủ ruộng quen thôi, những chủ thân thiết với mình từ đầu đến cuối, liên tục nhiều vụ”. Vào những lúc như thế này, anh có thể dành nhiều thời gian hơn cho gia đình của mình.
Anh chia sẻ rằng mình gắng tìm hiểu về những khả năng của máy bay không người lái nông nghiệp để phục vụ cho bà con từ phun thuốc đến gieo sạ, giải quyết cái công lao động cho bà con mình nhanh hơn.
Không giống như những cánh đồng hoặc đất nông nghiệp rộng lớn ở khu vực khác, hầu hết đất nông nghiệp ở Tân Hưng tương đối phân tán, diện tích nhiều chỗ không tập trung, đồng lớn thường tầm 10-20 hecta, điều này khiến mất nhiều thời gian di chuyển để phun thuốc hay rải hạt bằng máy bay không người lái nông nghiệp.
“Nghề phi công nông nghiệp, nhất định phải chịu khó”
Anh Xuyên bắt đầu tìm hiểu về máy bay không người lái nông nghiệp vào đầu năm 2019. Hiện tại, anh và các thành viên trong đội hoạt động chủ yếu tại địa phương và huyện xã lân cận khu vực huyện Tân Hưng, tỉnh Long An.
Trước khi trở thành một phi công lái máy bay nông nghiệp, anh là một nông dân, làm ruộng, cũng đi phun thuốc bằng bình đeo vai, nhiều người một lượt cùng phun trên cánh đồng mẫu lớn.
Anh nói rằng phương pháp phun thuốc bằng bình rất mệt mỏi và tốn thời gian. Anh vác một thùng thuốc 20 lít và bị siết đến chảy máu. Anh ấy chỉ có thể làm việc trên 6 mẫu đất từ sáng sớm đến chiều muộn, 20 mẫu đất sẽ mất ít nhất 4 ngày, phun thuốc cũng không hết.
“Nếu phun thuốc trừ sâu theo kiểu cũ, chẳng may trúng người sẽ bị ngộ độc. Mọi người không thể đứng dậy sau cơn nắng nóng”, anh nói. Bây giờ, người già không còn thể lực để làm những công việc nặng nhọc này, còn người trẻ thì không muốn làm.
Chia sẻ với chúng tôi, anh kể: “Lúc đó, mình tình cờ tìm trên YouTube, thấy xe chạy trên ruộng, nhưng khi xem xét mức độ khả thi trên cánh đồng của mình, do sình lầy nhiều và diện tích ruộng không tập trung nên mình tìm hiểu sang máy bay phun thuốc, mình thấy nó hiệu quả và linh hoạt, tiết kiệm thời gian và nhanh hơn”.
“Công lao động càng ngày càng hiếm, thời gian phun không được linh hoạt, chỉ phun được ban ngày thôi, không có phun được ban đêm, lúc đó đội phun ở trên Hưng Điền lên phun, anh quan sát mô hình để làm” anh chia sẻ thêm.
Kể từ cuối năm 2019, việc phun thuốc trừ sâu bằng máy bay không người lái đã lan nhanh chóng. “Ngày nay, nông dân ở Tân Hưng, ngay cả khi họ chưa sử dụng, cũng đã nghe nói về nó”, anh nói. Người nông dân dần từ bỏ phương pháp phun thuốc trừ sâu cũ và chọn phương pháp phun thuốc bằng máy bay không người lái nông nghiệp, hiệu quả hơn ở chỗ thuốc đậm đặc hơn nên khả năng diệt sâu rầy cũng sẽ nhanh hơn, sâu rầy cũng ít có hiện tượng kháng thuốc.
Anh đã sở hữu chiếc máy bay không người lái nông nghiệp và bắt đầu sự nghiệp phi công nông nghiệp của mình, trở thành lứa phi công đầu tiên ứng dụng máy bay không người lái nông nghiệp tại địa phương.
Bây giờ anh cũng là một nông dân có tiếng ở khu vực. Nhiều nông dân ở đây biết rằng có một thanh niên ở địa phương đang làm nông nghiệp bằng máy bay không người lái, chạy xe máy trong mưa gió.
“Thời gian ban đầu mình nhân diện tích rất là khó do nông dân người ta chưa có quen với công nghệ mới này. Vào thời điểm đó, họ hay đặt câu hỏi mình là nước ít quá phun có hiệu quả hay không, một số nông dân thấy nước ít thì họ tăng thuốc nữa cho nên là mình cũng khuyến cáo với họ là giảm liều lượng lại 30-40% vẫn đảm bảo hiệu quả so với phun thủ công, họ vẫn còn e ngại”.
“Giờ đây, số lượng máy bay của đội sẽ không thể đủ để phục vụ nhiều mẫu đất trong một năm. Thị trường vẫn còn rất lớn”, anh nói.
Anh Tuấn, một thành viên khác của nhóm, đã từng vận chuyển cự tràm trước đó. Năm ngoái, anh chủ động tìm anh Xuyên và chuyển nghề sang làm phi công bảo vệ thực vật.
Sau khi tiếp xúc với các hoạt động bảo vệ thực vật bằng máy bay không người lái, anh Tuấn nhận thấy rằng vấn đề này không đơn giản như anh nghĩ trước đây. “Trong khi phun thuốc, chúng tôi cũng phải tìm hiểu tất cả các loại kiến thức liên quan.” Anh đưa ra một ví dụ: “Lấy sâu cuốn lá trên lúa làm ví dụ, làm thế nào để loại bỏ nó, khi nào bắt đầu phun thuốc và chu kỳ sinh trưởng của cây lúa, v.v. , phải được hiểu. Kiến thức nông nghiệp rất toàn diện”.
Anh thường chia sẻ với những phi công mới tham gia làm phi công lái máy bay nông nghiệp: “Phải chịu đựng được gian khổ, nếu không sẽ khó kiên trì”. Sau khi tiếp xúc với máy bay không người lái nông nghiệp và coi nó như một nghề nghiệp, anh cảm nhận giá trị và tận hưởng được niềm vui khi công việc giúp ích cho bà con nông dân.
Anh tin rằng bảo vệ thực vật bằng máy bay không người lái là cánh cửa dẫn đến nền nông nghiệp thông minh và phun thuốc hay rải hạt chỉ là ứng dụng cơ bản nhất. Trong tương lai, máy bay không người lái sẽ có những ứng dụng chuyên sâu trong nông nghiệp, chẳng hạn như công nghệ viễn thám hoặc chụp ảnh trên không để theo dõi sự phát triển của cây trồng.
