Cà phê Robusta là giống cà phê chủ lực của Việt Nam, góp phần đưa Việt Nam đứng vị trí thứ 2 về sản lượng cà phê toàn cầu. Vậy cây cà phê Robusta là gì, nguồn gốc, đặc điểm, hương vị và phân bố của giống cà phê này như thế nào? Cùng AgriDrone khám phá trong bài viết này nhé!
Mục lục
Cây cà phê Robusta là gì?
Robusta là giống cà phê được người Việt Nam gọi là cà phê vối, thuộc giống Coffea canephora. Cùng với cà phê Arabica, cà phê Robusta là một trong hai loại cà phê được trồng thương mại chính trên thế giới.
Đối với Việt Nam, cà phê Robusta là loại cà phê chủ lực, góp phần đưa nước ta nắm giữ vị trí thứ 2 về sản lượng cà phê trên toàn cầu. Tuy nhiên, so với tổng cơ cấu sản xuất cà phê toàn cầu, Robusta chỉ chiếm khoảng 30%, còn lại thuộc về giống Arabica và các nhánh con của nó.
Nguồn gốc của giống cà phê Robusta
Giống cà phê Robusta được phát hiện lần đầu tiên ở Congo – Bỉ (thuộc châu Phi) vào những năm 1800. Loài cây này cũng là cây bản địa của khu rừng nhiệt đới xung quanh Hồ Victoria ở Uganda. Cà phê Robusta được mang đến trồng ở Đông Nam Á vào những năm 1900, sau khi cơn càn quét của bệnh gỉ sắt đã tiêu diệt toàn bộ giống Arabica ở Sri Lanka năm 1869 (hay 1867), đồng thời gây hại hầu hết các vùng trồng cà phê ở Java – Indonesia năm 1876.
Khu vực trung tâm châu Phi có thể được xem là nguồn gốc của cây cà phê Robusta.
Hiện nay giống cà phê Robusta chiếm từ 30% đến 40% tổng sản lượng cà phê thế giới, được trồng chủ yếu ở vùng Tây và Trung Phi, Đông Nam Á, Trung – Nam Mỹ chủ yếu là Brazil.
Đặc điểm của cây cà phê Robusta
Cây cà phê Robusta là loại cây có dạng cây gỗ hoặc cây bụi, cây trưởng thành có chiều cao có thể lên tới 10m, quả có hình tròn, hạt nhỏ hơn cà phê Arabica. Hàm lượng cafein trong hạt khoảng 2-4%, trong khi đó hàm lượng cafein trong hạt cà phê Arabica chỉ khoảng 1-2%.
Cây trồng được khoảng 3-4 năm sẽ cho thu hoạch lần đầu tiên. Cây có thể cho hạt khoảng 20-30 năm.
Cây cà phê Robusta thích hợp sinh sống ở vùng nhiệt đới, độ cao thích hợp là dưới 1000m, nhiệt độ không khí từ 24-29°C, lượng mưa trên 1000 mm. Loài cà phê này ưa ánh sáng mặt trời hơn so với loài Arabica.
Ưu điểm nổi trội của cây cà phê Robusta đó là khả năng chống bệnh gỉ sắt, sâu đục thân, tuyến trùng. Bên cạnh đó, năng suất cà phê Robusta cao hơn cà phê Arabica rất nhiều. Do vậy, chi phí trồng loại cà phê này tương đối thấp so với cà phê Arabica.
Tuy nhiên, cà phê Robusta không có khả năng chịu được hạn hán kéo dài, chịu lạnh kém, sản lượng không ổn định bằng Arabica.
Đặc điểm hương vị của cà phê Robusta như thế nào?
Hương vị của cà phê Robusta được đánh giá không bằng cà phê Arabica. Vị cà phê đậm, chát và đắng hơn nhiều so với Arabica. Bên cạnh đó, các khu vực trồng và chế biến cà phê Robusta phần lớn tập trung chế biến khô (thay vì chế biến ướt như Arabica) nên hương vị càng chát đắng hơn, sau khi rang có mùi từ ngũ cốc đến gỗ, đất.
Tại Việt Nam, cây cà phê Robusta được trồng ở đâu?
Tại Việt Nam, diện tích trồng cà phê Robusta chiếm gần 90% tổng diện tích trồng cà phê của nước ta. Vùng trồng cà phê Robusta lớn nhất phải kể đến Lâm Đồng, Đắc Lắc. Bên cạnh đó, một số tỉnh phía nam cũng trồng loại cà phê này như Đồng Nai, Bình Phước, Bà Rịa – Vũng Tàu.
Ngoài ra, cà phê Robusta còn được trồng ở một số tỉnh miền Bắc và miền Trung như Phú Thọ, Lạng Sơn, Yên Bái, Lai Châu, Lào Cai, Sơn La, Nghệ An, Hà Nam, Ninh Bình, Quảng Bình, Tuyên Quang…
Cà phê được trồng ở mỗi địa phương sẽ mang hương vị đặc trưng riêng do đặc điểm thổ nhưỡng, khí hậu của mỗi vùng khác nhau. Trong số đó, cà phê Buôn Mê Thuột vẫn là thương hiệu cà phê nổi tiếng hơn cả.
Các loại sâu bệnh thường gặp trên cà phê Robusta
Cũng như những giống cà phê khác, khi canh tác cà phê Robusta, bà con cần chú ý chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh. Một số sâu bệnh hại chính trên cây cà phê Robusta gồm:
- Bệnh rệp sáp: Đây là đối tượng gây hại rất nguy hiểm, có thể làm giảm năng suất cà phê từ 40 – 60%. Chúng thường gây hại các vườn cà phê có kiến thiết cơ bản hơn các vườn trong thời kỳ kinh doanh. Rệp sáp chích hút nhựa quả cây cà phê làm cây kém phát triển, làm rụng, khô héo thậm chí khô cành chết cây. Rệp sáp phủ kín bề mặt lá còn khiến cây quang hợp kém, kém phát triển.
- Mọt đục cành: Mọt đục cành thường gây hại trên cây cà phê thời kỳ kiến thiết cơ bản, trước khi bước vào thời kỳ kinh doanh. Mọt đục cành khiến cành bị rỗng ruột, lá màu nâu sẫm, nhanh chóng bị héo rũ, rồi chết khô.
- Mọt đục quả: Mọt đục vào nhân quả, ăn phá phôi nhũ và đẻ trứng ở bên trong. Con đực có cánh màng bị thoái hóa, không bay được và ở luôn trong trái ít di chuyển. Chúng làm giảm năng suất và chất lượng quả cà phê từ đó giảm giá cà phê.
- Bệnh nấm: Bệnh nấm phát sinh và phát triển ở điều kiện độ ẩm cao, có nhiều ánh sáng, thường xuất hiện ở tầng giữa và tầng trên của cây cà phê. Bệnh lây lan rất nhanh trên cây. Trên cà phê Robusta kinh doanh, bệnh thường gây hại cục bộ từng cây làm chết từng cành, thậm chí có thể làm chết cả cây.
- Bệnh gỉ sắt: Cây bị nhiễm bệnh gỉ sắt nặng có thể rụng hết lá, khô cành, năng suất kém rồi chết. Bệnh gỉ sắt thường xuất hiện vào thời gian bắt đầu mùa mưa.
- Ve sầu: Ve sầu là loài côn trùng chích hút, chúng gây hại khiến cây bị hút hết dinh dưỡng, kém phát triển, khô héo, thậm chí bị chết.
Khi trồng và chăm sóc cà phê, bà con cần kiểm tra vườn thường xuyên để phát hiện sâu bệnh sớm và thực hiện các biện pháp xử lý kịp thời, tránh gây thiệt hại về kinh tế cho vườn.
Hiện nay, máy bay phun thuốc trừ sâu của AgriDrone là giải pháp hiệu quả để bảo vệ cây trồng và ngăn chặn sự lây lan của sâu bệnh. AgriDrone cung cấp các giải pháp máy bay xịt thuốc trên cây cà phê với những công nghệ tiên tiến hàng đầu hiện nay như: DJI Agras T30, DJI Agras T40, DJI Agras T20P.
Máy bay xịt thuốc trừ sâu có thể phun xịt dễ dàng và nhanh chóng trên diện tích lớn, giúp tiêu diệt sâu bệnh hại nhanh chóng, ngăn chặn sự lây lan của sâu bệnh. Máy bay xịt thuốc giúp tiết kiệm thời gian và công sức của nông dân, đồng thời giảm thiểu sử dụng hóa chất trong nông nghiệp, nâng cao năng suất và chất lượng nông sản, an toàn cho sức khỏe của bà con. Hệ thống của AgriDrone có mặt tại các tỉnh Tây Nguyên và nhiều tỉnh thành khác trên toàn quốc, đáp ứng nhu cầu sử dụng máy bay phun thuốc của bà con nông dân.
Trên đây là thông tin tìm hiểu về cây cà phê Robusta. Hy vọng những thông tin trên đây giúp bà con hiểu hơn về giống cà phê Robusta cũng như nâng cao hiệu quả khi canh tác giống cà phê này. Chúc bà con thành công.
