Một trong những câu hỏi lớn nhất mà AgriDrone nhận được từ những người bắt đầu trồng bơ là: “Cây bơ trồng bao lâu có trái?“. Đây không chỉ là một câu hỏi về thời gian, mà còn là sự mong đợi về thành quả lao động.
Hôm nay, AgriDrone sẽ cùng bà con đi sâu vào vấn đề này dựa trên kinh nghiệm thực tiễn và những khuyến cáo khoa học mới nhất, giúp bà con không chỉ biết khi nào, mà còn biết làm thế nào để có một vườn bơ sai trĩu quả.
Mục lục
Cây bơ trồng bao lâu có trái?
Thời gian ra trái chính xác của cây bơ theo phương pháp trồng
Thời gian ra trái của cây bơ phụ thuộc chủ yếu vào phương pháp trồng: chỉ từ 2-4 năm đối với cây ghép và có thể lên tới 5-13 năm nếu trồng từ hạt. Đây là yếu tố khác biệt lớn nhất quyết định bà con sẽ phải chờ đợi bao lâu.
Đối với cây bơ trồng từ cây ghép/chiết: Chỉ từ 2-4 năm
Đây là phương pháp được các nhà vườn chuyên nghiệp và Trung tâm Khuyến nông Quốc gia khuyến khích. Cành (mắt) ghép được lấy từ những cây bơ mẹ đã trưởng thành, khỏe mạnh và đang trong giai đoạn cho quả ổn định. Do đó, cây con về bản chất đã “già” về mặt di truyền, sẵn sàng cho việc ra hoa và kết trái ngay khi bộ rễ và khung cành đủ phát triển.
Ưu điểm:
- Thời gian ngắn: Rút ngắn thời gian chờ đợi xuống chỉ còn một nửa hoặc một phần ba.
- Chất lượng đảm bảo: Cây con giữ nguyên 100% đặc tính của cây mẹ, từ hình dáng, độ dẻo, vị ngon của quả.
- Năng suất cao và ổn định: Khả năng kháng bệnh tốt hơn nhờ gốc ghép khỏe mạnh, cho năng suất ổn định qua các năm.
Đối với cây bơ trồng từ hạt (ươm từ quả): Cần 5-13 năm
Đây là phương pháp truyền thống, thường được các hộ gia đình trồng tại vườn nhà áp dụng. Cây phải trải qua toàn bộ chu kỳ sinh trưởng, từ giai đoạn non tơ đến khi trưởng thành về mặt sinh sản. Quá trình này đòi hỏi thời gian dài để cây tích lũy đủ năng lượng và hormone cần thiết cho việc ra hoa.
Nhược điểm:
- Thời gian rất lâu: Sự chờ đợi có thể kéo dài cả thập kỷ.
- Rủi ro “phân ly di truyền”: Cây con có thể không giữ được đặc tính tốt của cây mẹ do quá trình thụ phấn chéo. Quả có thể nhỏ hơn, nhiều xơ, hoặc vị nhạt. Theo Viện Cây ăn quả Miền Nam, tỷ lệ cây trồng từ hạt cho quả ngon chỉ khoảng 20-30%.
Thời gian ra trái của từng giống bơ phổ biến
Thời gian có trái cũng khác nhau tùy thuộc vào giống bơ mà bà con lựa chọn. Đối với cây ghép, dưới đây là thời gian trung bình của một số giống bơ năng suất cao đang được trồng phổ biến tại Việt Nam, đặc biệt là khu vực Tây Nguyên.
- Bơ 034: Đây là giống bơ ra trái rất sớm, thường chỉ sau 2 năm trồng. Giống bơ này có quả dài, cơm vàng, hạt nhỏ, năng suất cao, là lựa chọn hàng đầu cho canh tác kinh tế.
- Bơ Hass (bơ vỏ đen): Thường cho trái sau khoảng 2-3 năm trồng. Bơ Hass có giá trị xuất khẩu cao, vỏ dày dễ bảo quản, nhưng yêu cầu kỹ thuật chăm sóc khắt khe hơn.
- Bơ Booth (bơ bút): Cho thu hoạch sau khoảng 3 năm. Giống bơ này có quả tròn, vỏ xanh, cơm vàng dẻo, năng suất rất ổn định.
- Bơ Tứ Quý: Đúng như tên gọi, giống bơ này có thể cho quả gần như quanh năm, bắt đầu cho thu hoạch sau khoảng 3 năm trồng.
- Bơ Reed: Một giống bơ quả tròn to, cho trái muộn hơn, thường sau 3-4 năm trồng.
Dấu hiệu cây bơ chuẩn bị ra hoa và kết trái
Nhận biết sớm các dấu hiệu cây sắp ra hoa giúp bà con có chế độ chăm sóc, đặc biệt là bón phân và tưới nước hợp lý để tăng tỷ lệ đậu quả.
- Cây ngừng ra đọt non: Trước khi ra hoa khoảng 1-2 tháng, cây sẽ tạm ngừng sinh trưởng, không còn các đợt ra lá non ồ ạt. Toàn bộ dinh dưỡng được tập trung cho việc phân hóa mầm hoa.
- Lá già và có màu xanh đậm: Bộ lá chuyển sang màu xanh đậm, dày và hơi cong lên. Đây là dấu hiệu cây đã tích lũy đủ diệp lục và năng lượng.
- Xuất hiện các chồi hoa: Tại các nách lá gần đầu cành, các chồi ngủ bắt đầu nhú ra. Chồi hoa thường có hình tròn, đỉnh tù và mập mạp, khác với chồi lá nhọn và thon dài. Sau vài tuần, các chồi này sẽ phát triển thành những chùm hoa li ti.
4 yếu tố quyết định cây bơ nhà bạn ra trái sớm hay muộn
Ngoài phương pháp trồng, có 4 yếu tố then chốt mà bà con cần kiểm soát để cây bơ nhanh cho thu hoạch và đạt năng suất tối ưu.
Giống cây
Như đã phân tích ở trên, việc lựa chọn giống cây phù hợp với điều kiện khí hậu, đất đai và cho quả sớm (như Bơ 034) là bước đi đầu tiên và quan trọng nhất.
Kỹ thuật chăm sóc
Cây bơ không cần quá nhiều công sức nhưng phải chăm sóc đúng cách, đặc biệt là dinh dưỡng và nước tưới.
- Tưới nước: Giữ ẩm đều đặn nhưng phải thoát nước tốt. Bơ cực kỳ ghét ngập úng. Giai đoạn trước khi ra hoa, bà con có thể áp dụng kỹ thuật “xiết nước” (giảm lượng nước tưới) trong 1-2 tuần để ức chế sinh trưởng và kích thích ra hoa.
- Bón phân: Đây là chìa khóa.
- Giai đoạn cây con (kiến thiết): Ưu tiên phân có hàm lượng Đạm (N) cao để cây phát triển thân, cành, lá.
- Giai đoạn chuẩn bị ra hoa: Ngừng bón Đạm, chuyển sang bón phân có hàm lượng Lân (P) và Kali (K) cao (ví dụ: phân NPK 10-30-20 hoặc phun MKP 0-52-34) để kích thích phân hóa mầm hoa và tăng sức sống hạt phấn.
Ánh sáng và đất trông
- Ánh sáng: Cây bơ cần ít nhất 6-8 giờ nắng trực tiếp mỗi ngày để quang hợp và tạo năng lượng. Thiếu nắng là một trong những nguyên nhân chính khiến cây không ra hoa.
- Đất trồng: Bơ ưa đất thịt pha cát, tơi xốp, giàu mùn và đặc biệt là phải thoát nước tốt.
Vấn đề thụ phấn
Hoa bơ có cơ chế thụ phấn khá phức tạp với 2 loại hoa:
- Hoa loại A: Nở dưới dạng hoa cái vào buổi sáng và hoa đực vào buổi chiều ngày hôm sau. (Ví dụ: Bơ Hass, Reed).
- Hoa loại B: Nở dưới dạng hoa cái vào buổi chiều và hoa đực vào buổi sáng hôm sau. (Ví dụ: Bơ Booth, Bơ 034).
Để tăng tỷ lệ đậu quả, đặc biệt với canh tác quy mô lớn, việc trồng xen canh các giống có loại hoa khác nhau sẽ giúp tối ưu hóa quá trình thụ phấn chéo.
Đọc thêm: Cách nhận biết bơ chín trên cây và thời điểm thu hoạch
Tại sao cây bơ 4-5 năm tuổi vẫn chưa ra trái?
Dựa trên kinh nghiệm của AgriDrone, 90% nguyên nhân cây bơ không ra trái nằm ở các vấn đề sau:
- Trồng từ hạt. Nếu cây của bạn được trồng từ hạt, việc 5 năm chưa có trái là hoàn toàn bình thường. Bà con cần kiên nhẫn hơn.
- Bón thừa Đạm (N). Đây là lỗi phổ biến nhất. Bà con thấy cây xanh tốt, lá sum suê nên cứ tiếp tục bón các loại phân giàu đạm. Điều này khiến cây chỉ tập trung “nuôi lá”, ức chế quá trình ra hoa.
- Thiếu nắng. Cây bị che khuất bởi các cây lớn khác hoặc trồng ở nơi không đủ nắng sẽ không thể ra hoa.
- Cắt tỉa sai cách. Việc cắt tỉa cành quá đà hoặc sai thời điểm có thể làm mất đi các cành mang mầm hoa.
Giải pháp khắc phục:
- Ngừng bón Đạm ngay lập tức. Ngưng sử dụng các loại phân như Ure, SA, NPK có tỷ lệ N cao.
- Tăng cường Lân và Kali: Bón gốc bằng NPK 10-30-20 hoặc các loại phân chuyên dùng cho cây ăn quả giai đoạn ra hoa. Có thể phun bổ sung phân bón lá chứa Lân và Kali cao (như MKP) trực tiếp lên lá.
- Xiết nước: Ngưng tưới 1-2 tuần (đến khi lá hơi héo) rồi tưới lại thật đẫm. Cú sốc sinh lý này sẽ kích thích cây chuyển từ giai đoạn sinh trưởng sang sinh sản.
- Tỉa cành, tạo tán: Cắt tỉa các cành vượt, cành tăm, cành vô hiệu bên trong tán để cây thông thoáng, nhận được nhiều ánh sáng hơn.
Các câu hỏi thường gặp về thời gian ra trái của cây bơ
Cây bơ có ra trái quanh năm không?
Không phải tất cả các giống. Một số giống bơ có thể ra trái rải vụ hoặc trái vụ nếu được chăm sóc tốt và điều kiện khí hậu thuận lợi, nhưng phần lớn các giống bơ chỉ cho trái theo mùa vụ nhất định trong năm.
Làm thế nào để kích thích cây bơ ra trái sớm?
Để kích thích cây bơ ra trái sớm, cần tổng hợp nhiều biện pháp:
- Chọn giống bơ ghép chất lượng cao, có đặc tính ra trái sớm.
- Cung cấp dinh dưỡng đầy đủ, đặc biệt là phân lân và kali trước giai đoạn ra hoa.
- Thực hiện cắt tỉa tạo tán hợp lý, loại bỏ cành vô hiệu.
- Duy trì độ ẩm đất phù hợp, tránh khô hạn hoặc úng ngập.
- Trồng xen các giống bơ khác nhau để tăng cường thụ phấn chéo.
- Có thể sử dụng một số sản phẩm điều hòa sinh trưởng theo hướng dẫn của chuyên gia.
Bơ trồng từ hạt có cho trái ngon không?
Bơ trồng từ hạt có khả năng bị biến dị di truyền, do đó chất lượng trái thường không ổn định, có thể cho trái ngon hoặc không ngon, thậm chí không có trái. Đây là lý do chính mà các nhà vườn chuyên nghiệp luôn chọn trồng bơ ghép.
Cây bơ bao nhiêu năm thì năng suất ổn định?
Sau khoảng 6-8 năm tuổi, cây bơ ghép thường bắt đầu cho năng suất ổn định và đạt sản lượng cao nhất nếu được chăm sóc tốt.
Có cần thụ phấn nhân tạo cho cây bơ không?
Việc thụ phấn nhân tạo có thể giúp tăng tỷ lệ đậu trái, đặc biệt với các giống bơ có kiểu ra hoa phức tạp hoặc trong điều kiện thời tiết không thuận lợi cho côn trùng thụ phấn. Tuy nhiên, nếu có đủ ong và các giống bơ thụ phấn chéo hiệu quả trong vườn, việc này có thể không cần thiết.
Tóm lại, việc trồng bơ bao lâu có trái phụ thuộc lớn vào việc bà con lựa chọn giống và phương pháp trồng ngay từ đầu. Một cây bơ ghép được chăm sóc đúng kỹ thuật sẽ cho thu hoạch chỉ sau 2-4 năm, rút ngắn đáng kể thời gian chờ đợi. Tuy nhiên, để công sức và sự đầu tư đó không bị lãng phí, việc bảo vệ cây khỏi sâu bệnh trong giai đoạn nuôi trái là tối quan trọng. Đừng để sâu bệnh, nấm khuẩn làm giảm năng suất sau bao năm chăm sóc.
Để bảo vệ vườn bơ của bạn một cách toàn diện và hiệu quả, hãy khám phá giải pháp drone phun thuốc của AgriDrone. Máy bay phun thuốc cho cây bơ của chúng tôi giúp bà con phun thuốc đồng đều, nhanh chóng, tiết kiệm chi phí và đảm bảo an toàn. Liên hệ 03 3838 9999 ngay để được tư vấn!
