Để lên kế hoạch chăm sóc cho một mùa bơ bội thu, việc đầu tiên cần nắm rõ là cây bơ ra hoa vào tháng mấy. Biết được thời điểm này giúp chúng ta bón phân, tưới nước đúng lúc để kích thích cây ra hoa nhiều nhất có thể.
Bài viết này của AgriDrone sẽ cung cấp một lịch trình ra hoa cụ thể và các bước đơn giản để bà con chuẩn bị cho mùa vụ sắp tới.
Mục lục
Cây bơ ra hoa vào tháng mấy?
Nhìn chung, mùa ra hoa chính vụ của cây bơ tại Việt Nam diễn ra vào cuối mùa khô, tập trung từ tháng 11 đến tháng 2 năm sau. Tuy nhiên, thời điểm chính xác có sự chênh lệch đáng kể phụ thuộc vào hai yếu tố cốt lõi: vùng khí hậu và đặc tính của từng giống.
Thời điểm ra hoa theo vùng khí hậu
Sự khác biệt về nhiệt độ, độ ẩm và đặc biệt là độ dài của mùa khô ở mỗi vùng sẽ quyết định thời điểm cây bơ “cảm ứng” để phân hóa mầm hoa.
- Tại Tây Nguyên (Lâm Đồng, Đắk Lắk, Đắk Nông): Đây là vùng trồng bơ lớn nhất cả nước với mùa khô rõ rệt. Cây bơ thường ra hoa sớm nhất, từ khoảng tháng 11 đến hết tháng 1. Giai đoạn khô hạn tự nhiên chính là điều kiện lý tưởng để cây “xiết nước” và chuyển từ giai đoạn sinh trưởng thân lá sang sinh sản, tạo hoa.
- Tại Đông Nam Bộ (Đồng Nai, Bình Phước): Thời tiết nóng ẩm hơn và mùa khô ngắn hơn một chút, do đó cây bơ có xu hướng ra hoa muộn hơn, thường từ tháng 12 đến tháng 2.
- Tại Miền Bắc: Do có mùa đông lạnh, cây bơ bước vào giai đoạn ngủ đông sâu hơn. Khi thời tiết ấm dần lên vào mùa xuân, cây mới bắt đầu ra hoa, thường là muộn nhất, từ tháng 2 đến tháng 4.
Thời điểm ra hoa theo các giống bơ phổ biến
Mỗi giống bơ mang một bộ gen và chu kỳ sinh trưởng khác nhau, dẫn đến thời gian ra hoa không đồng nhất dù được trồng trong cùng một điều kiện.
- Bơ 034: Là giống bơ sáp trái mùa, có khả năng ra hoa và cho thu hoạch gần như quanh năm nếu được chăm sóc đúng kỹ thuật. Tuy nhiên, mùa hoa rộ và cho năng suất cao nhất thường rơi vào khoảng tháng 9 – 11 và tháng 2 – 4.
- Bơ Hass: Giống bơ nhập nội nổi tiếng thế giới, có vỏ dày và thời gian bảo quản lâu. Bơ Hass thường ra hoa khá muộn, vào khoảng tháng 2 đến tháng 3.
- Bơ Booth (Bơ Bút): Đây là giống bơ chính vụ, rất phổ biến. Thời gian ra hoa của bơ Booth tập trung vào khoảng tháng 12 đến tháng 2, trùng với mùa hoa chính của đa số các giống bơ tại Tây Nguyên.
- Bơ Sáp địa phương (Bơ Tứ Quý, bơ Lông…): Các giống này thường tuân theo quy luật tự nhiên của vùng, ra hoa tập trung vào khoảng tháng 11 đến tháng 1.
Tại sao cây bơ lâu năm không ra hoa?
Cây bơ lâu năm không ra hoa (hiện tượng “bơ điếc”) thường xuất phát từ 5 nguyên nhân chính sau:
- Thừa đạm (N), thiếu lân (P) và kali (K): Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Bà con có xu hướng bón quá nhiều phân đạm (Urê, SA) với mong muốn cây xanh tốt. Tuy nhiên, Đạm chỉ thúc đẩy cây phát triển thân, cành, lá (sinh trưởng sinh dưỡng). Để ra hoa, cây cần Lân để tạo mầm hoa và Kali để tăng chất lượng hoa, quả. Cây quá “lốp”, quá xanh tốt sẽ không thể chuyển sang giai đoạn sinh sản.
- Cây chưa đủ tuổi trưởng thành: Cần phân biệt rõ hai loại cây:
- Cây trồng từ hạt: Cây cần thời gian rất dài để kết thúc giai đoạn “vị thành niên”, thường phải từ 5-7 năm, thậm chí 10 năm mới bắt đầu ra hoa.
- Cây ghép: Mắt ghép được lấy từ cây mẹ đã trưởng thành, do đó cây ghép có thể ra hoa sớm hơn rất nhiều, chỉ sau 2-3 năm trồng.
- Sai lầm trong kỹ thuật canh tác:
- Tưới nước liên tục: Việc cung cấp nước đều đặn quanh năm khiến cây không trải qua giai đoạn “khô hạn”, một tín hiệu cần thiết để cây cảm ứng và phân hóa mầm hoa.
- Cắt tỉa sai thời điểm: Cắt tỉa cành vào gần mùa ra hoa sẽ kích thích cây ra lộc non, làm tiêu hao dinh dưỡng và ức chế quá trình tạo hoa.
- Thiếu nắng: Cây bơ là loại cây ưa sáng. Nếu trồng ở nơi bị che khuất, thiếu ít nhất 6-8 giờ nắng mỗi ngày, cây sẽ không đủ năng lượng để quang hợp và tạo mầm hoa.
- Đặc tính di truyền của cây trồng từ hạt: Cây con mọc từ hạt không thừa hưởng 100% đặc tính của cây mẹ. Có khả năng cây con đó mang gen lặn hoặc bị biến dị, dẫn đến khả năng ra hoa rất kém hoặc không thể ra hoa.
Biện pháp xử lý khi cây bơ không ra hoa
Để “đánh thức” cây bơ không ra hoa, bà con cần áp dụng các biện pháp can thiệp mạnh mẽ và đúng thời điểm.
Theo khuyến cáo từ Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam (VAAS), quy trình xử lý nên được thực hiện trước mùa ra hoa dự kiến khoảng 2-3 tháng.
Xiết nước
Tạo ra một cú sốc khô hạn để ép cây chuyển từ trạng thái sinh trưởng sang sinh sản.
Ngưng tưới nước hoàn toàn trong khoảng 2-4 tuần (tùy điều kiện đất và thời tiết) cho đến khi lá cây có biểu hiện hơi héo rũ vào giữa trưa và tươi lại vào buổi chiều. Sau đó, tưới đẫm trở lại một lần duy nhất để “đánh thức” cây. Lượng nước tưới lại này sẽ kích thích cây bung hoa đồng loạt.
Bón phân tạo mầm hoa
Cung cấp đúng nguồn dinh dưỡng mà cây cần để hình thành mầm hoa.
Ngưng hoàn toàn việc bón phân đạm. Thay vào đó, sử dụng các loại phân bón có hàm lượng Lân (P) và Kali (K) cực cao.
- Phân bón gốc: Sử dụng NPK có công thức như 10-50-10, 10-60-10 hoặc Super Lân.
- Phun qua lá: Phun các loại phân bón lá chứa Lân và Kali cao để cây hấp thụ nhanh hơn.
Cắt tỉa cành và tạo tán
Loại bỏ các cành vô hiệu, giúp cây thông thoáng, tập trung dinh dưỡng nuôi mầm hoa.
Thực hiện việc này trước giai đoạn xử lý ra hoa. Cắt bỏ các cành tăm, cành vượt, cành mọc trong tán, cành bị sâu bệnh. Đảm bảo ánh nắng có thể chiếu xuyên qua tán lá.
Khoanh vỏ
Đây là kỹ thuật khó, chỉ dành cho người có kinh nghiệm. Hạn chế dinh dưỡng vận chuyển xuống rễ, dồn dinh dưỡng lên để nuôi mầm hoa.
Dùng dao sắc khoanh một đường quanh cành cấp 1 hoặc thân chính (rộng khoảng 2-3mm). Kỹ thuật này nếu làm sai có thể gây chết cành hoặc cây.
Kỹ thuật chăm sóc cây bơ sai hoa, tăng tỷ lệ đậu trái
Để cây bơ không chỉ ra hoa mà còn đậu nhiều trái, bà con cần một quy trình chăm sóc chuyên biệt, chia làm 3 giai đoạn:
Giai đoạn 1: Trước khi ra hoa (Tháng 9 – 11)
Đây chính là giai đoạn áp dụng các biện pháp xử lý đã nêu ở trên: siết nước và bón phân tạo mầm hoa (giàu Lân và Kali). Mục tiêu là làm cho cây phân hóa được càng nhiều mầm hoa càng tốt.
Giai đoạn 2: Trong khi ra hoa (Tháng 11 – 2)
Khi cây đã nhú nụ và bắt đầu nở hoa, việc chăm sóc phải cực kỳ cẩn trọng.
- Cung cấp nước đầy đủ trở lại nhưng phải tưới nhẹ nhàng vào gốc. Tuyệt đối không phun nước trực tiếp lên hoa vì sẽ làm rụng phấn, trôi phấn, khiến hoa không thể thụ phấn.
- Đây là thời điểm VÀNG để phun vi lượng Bo (Boron). Theo nghiên cứu của Bộ Nông nghiệp & PTNT, Bo đóng vai trò sống còn trong việc tăng sức sống hạt phấn, kéo dài ống phấn, giúp quá trình thụ phấn diễn ra thuận lợi, từ đó chống rụng hoa và tăng tỷ lệ đậu trái ở cây bơ lên đến 30-40%.
- Giai đoạn này hoa rất nhạy cảm nên cần phun phòng các đối tượng như bọ trĩ (làm đen, khô hoa) và bệnh thán thư (gây thối hoa) bằng các loại thuốc sinh học, an toàn cho ong và côn trùng thụ phấn.
Giai đoạn 3: Sau khi hoa tàn
- Khi trái non đã hình thành (kích thước bằng hạt đậu), cây cần một công thức dinh dưỡng cân đối hơn để nuôi trái. Chuyển sang sử dụng NPK có tỷ lệ cân bằng như 15-15-15, 20-20-15 hoặc các loại phân bón chuyên dùng cho nuôi trái.
- Duy trì độ ẩm ổn định cho đất. Thiếu nước đột ngột trong giai đoạn này là nguyên nhân chính gây ra hiện tượng rụng trái non hàng loạt.
- Với những cây đậu trái quá sai, nên tỉa bớt những trái méo mó, còi cọc để cây tập trung dinh dưỡng nuôi những trái còn lại, giúp trái lớn đều và đạt chất lượng cao nhất.
FAQs – Giải đáp các câu hỏi thường gặp
Tại sao cây bơ ra hoa nhưng không đậu trái?
Nguyên nhân chính là do vấn đề thụ phấn không hiệu quả, thiếu hụt dinh dưỡng vi lượng (đặc biệt là Bo), và sự cạnh tranh dinh dưỡng quá mức.
Cách khắc phục rụng hoa và trái non hàng loạt ở cây bơ?
Để khắc phục, cần phân biệt rụng sinh lý (cơ chế tự tỉa của cây) và rụng do bệnh lý. Bà con cần cung cấp đủ nước và dinh dưỡng cân đối, phun bổ sung Canxi-Bo để tăng độ dai cuống hoa, đồng thời phòng trừ sâu bệnh kịp thời. Nếu cây ra hoa quá dày đặc, việc tỉa bớt các chùm hoa yếu cũng là một giải pháp để cây tập trung nuôi các hoa khỏe mạnh.
Bơ trồng từ hạt mấy năm thì ra hoa?
Bơ trồng từ hạt thường cần từ 5 đến 7 năm, đôi khi lên đến 10 năm mới bắt đầu ra hoa. Hơn nữa, cây trồng từ hạt có thể không giữ được đặc tính tốt của cây mẹ. Vì vậy, AgriDrone luôn khuyến cáo bà con nên sử dụng cây giống ghép để rút ngắn thời gian kiến thiết cơ bản xuống chỉ còn 2-3 năm.
Cần bón phân gì để kích bơ ra hoa?
Câu trả lời ngắn: Để kích bơ ra hoa, cần sử dụng các loại phân bón có hàm lượng Lân (P) và Kali (K) cao, hàm lượng Đạm (N) thấp. Các công thức phổ biến và hiệu quả là NPK 10-60-10, NPK 6-30-30, hoặc các sản phẩm phân bón lá chuyên dùng tạo mầm hoa
Hiểu rõ cây bơ ra hoa vào tháng mấy chỉ là bước khởi đầu. Thành công của một mùa vụ nằm ở việc chúng ta áp dụng đúng kỹ thuật vào đúng thời điểm.
Từ việc xử lý cây “điếc” cho đến việc chăm sóc tỉ mỉ trong từng giai đoạn ra hoa, đậu trái đều đòi hỏi sự quan tâm và kiến thức. Và để tăng hiệu quả canh tác, bà con nên sử dụng drone xịt thuốc cho cây bơ để phun phân bón lá, vi lượng Bo và thuốc sinh học đồng đều, hiệu quả đang giúp bà con tiết kiệm công sức và tối ưu hóa năng suất.
Là đơn vị uy tín hàng đầu chuyên cung cấp drone nông nghiệp, chúng tôi có đội ngũ kỹ thuật chắc tay, đảm bảo việc vận hành và bảo hành chính hãng tốt nhất cho bà con.
Chúc quý bà con có một mùa bơ bội thu, sai hoa trĩu quả!
