Bệnh tuyến trùng trên cây hồ tiêu, hay còn gọi là bệnh vàng lá thối rễ do tuyến trùng, không chỉ gây tổn thương trực tiếp cho bộ rễ mà còn tạo điều kiện cho các loại nấm bệnh nguy hiểm khác xâm nhập, gây ra các bệnh chết nhanh, chết chậm. Đừng bỏ lỡ bất kỳ phần nào của bài viết này, vì AgriDrone sẽ chia sẻ những kiến thức quan trọng giúp bà con bảo vệ vườn tiêu của mình một cách hiệu quả nhất.
Mục lục
Triệu chứng của bệnh do tuyến trùng hại rễ cây hồ tiêu
Triệu chứng của bệnh tuyến trùng hại rễ hồ tiêu thường không rõ ràng ở giai đoạn đầu, dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý khác hoặc tình trạng thiếu dinh dưỡng. Tuy nhiên, nếu bà con chú ý quan sát, vẫn có thể phát hiện ra những dấu hiệu sớm:
- Lá tiêu chuyển sang màu vàng, ban đầu có thể là vàng cục bộ ở một vài nhánh, sau đó lan rộng ra toàn cây. Hiện tượng vàng lá thường xuất hiện vào mùa khô, khi cây thiếu nước.
- Cây hồ tiêu có biểu hiện héo rũ tạm thời vào ban ngày, đặc biệt là vào những ngày nắng nóng.
- Cây tiêu chậm phát triển, còi cọc, lá nhỏ, ít ra chồi non.
- Rễ tổn thương là dấu hiệu quan trọng nhất để xác định bệnh tuyến trùng. Khi đào rễ lên, bà con sẽ thấy:
- Trên rễ xuất hiện các u bướu (sưng) với kích thước khác nhau, từ nhỏ như hạt đậu đến lớn bằng đầu ngón tay.
- Các vết thâm đen xuất hiện tại vị trí u bướu hoặc trên các đoạn rễ khác.
- Rất ít rễ non được hình thành, hoặc rễ non bị thối.
- Trong trường hợp nặng, các u bướu bị mục nát, có mùi hôi.
Bảng thống kê về mức độ ảnh hưởng của bệnh tuyến trùng đến năng suất hồ tiêu (ước tính):
Mức độ nhiễm bệnh | Tỷ lệ cây bị bệnh (%) | Giảm năng suất (%) |
Nhẹ | Dưới 20% | 10-20% |
Trung bình | 20-50% | 20-40% |
Nặng | Trên 50% | 40-70% |
Nguyên nhân gây bệnh do tuyến trùng hại rễ cây hồ tiêu
Thủ phạm chính gây ra bệnh tuyến trùng hại rễ hồ tiêu là các loài tuyến trùng thuộc các giống Meloidogyne, Rotylenchulus, Tylenchulus, và một số giống khác.
Trong đó, Meloidogyne incognita, Meloidogyne arenaria, Rotylenchulus reniformis và Tylenchulus semipenetrans là những loài phổ biến và gây hại nghiêm trọng nhất tại Việt Nam.
Tuyến trùng là những sinh vật nhỏ bé, kích thước hiển vi (dưới 1mm), sống trong đất ở độ sâu 5 – 40 cm và ký sinh trên rễ cây. Chúng sử dụng kim chích hút để chích vào rễ cây, hút chất dinh dưỡng và nước, đồng thời tiết ra các chất độc gây tổn thương mô rễ.
Điều kiện thuận lợi cho tuyến trùng phát triển:
- Đất đã từng trồng tiêu, cà phê hoặc cao su có nguy cơ chứa tuyến trùng cao.
- Độ ẩm cao, đất thoát nước kém giúp tuyến trùng phát triển mạnh.
- Tuyến trùng dễ dàng phát tán qua nước, dụng cụ làm vườn hoặc cây giống không xử lý.
- Không luân canh cây trồng, trồng tiêu liên tục trên đất cũ tạo điều kiện cho tuyến trùng sinh sôi.
Bảng thống kê về mật độ tuyến trùng trong đất tại một số vùng trồng tiêu (ước tính):
Vùng trồng | Mật độ tuyến trùng (con/100g đất) |
Đắk Lắk | 500 – 2000 |
Gia Lai | 400 – 1800 |
Bình Phước | 600 – 2500 |
Bà Rịa – Vũng Tàu | 300 – 1500 |
Biện pháp phòng trừ tuyến trùng hại rễ hồ tiêu
Để kiểm soát tuyến trùng hiệu quả, bà con cần kết hợp nhiều phương pháp, bao gồm canh tác, sinh học và hóa học:
Biện pháp canh tác
- Luân canh với lúa nước hoặc cây họ đậu để giảm mật độ tuyến trùng trong đất.
- Cày phơi đất trong mùa khô, xử lý vôi bột hoặc chế phẩm vi sinh để tiêu diệt tuyến trùng trước khi trồng.
- Bón phân hữu cơ vi sinh EMZ-Fusa giúp cải thiện đất, tăng vi sinh vật đối kháng với tuyến trùng.
- Sử dụng lá cúc vạn thọ ủ gốc tiêu để hạn chế tuyến trùng tự nhiên.
Biện pháp sinh học
- Dùng chế phẩm EM1 để tăng cường vi sinh vật có lợi, giảm mật độ tuyến trùng trong đất.
- Bón phân vi sinh kết hợp với phân bón lá để cây phục hồi nhanh sau khi bị tuyến trùng tấn công.
Biện pháp hóa học
- Ethoprophos (Nokaph 10G): 10-20g/gốc, đào rãnh quanh gốc, rải thuốc, lấp đất, xử lý 2 lần/năm.
- Chlorpyrifos Ethyl (Lorban 15G): 10-20g/gốc, rải thuốc xung quanh gốc, lấp đất lại.
- Tervigo 020SC + Ridomil Gold 68WG: 1 chai + 2 bịch pha 100 lít nước, tiêu nhỏ tưới 2 lít/gốc, tiêu lớn tưới 3 lít/gốc.
- Giữ đất ẩm khi xử lý thuốc, tránh tưới khi đất quá khô.
Ứng dụng máy bay phun thuốc
- Drone phun thuốc bảo vệ thực vật giúp phun thuốc chính xác, tiết kiệm chi phí và công lao động.
- Drone được trang bị camera đa quang phổ, nhiệt có thể giúp phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường trên cây trồng, từ đó có biện pháp xử lý kịp thời.
Bệnh tuyến trùng hại rễ hồ tiêu là một thách thức lớn, nhưng không phải là không thể vượt qua.
AgriDrone tin rằng, bằng cách kết hợp các biện pháp phòng trừ một cách khoa học và hiệu quả, bà con hoàn toàn có thể bảo vệ vườn tiêu của mình, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.
Để kiểm soát bệnh hiệu quả, bà con cần kết hợp biện pháp đồng thời sử dụng máy bay phun thuốc cho cây tiêu để theo dõi và phòng trừ bệnh kịp thời.
Hiện nay trên thị trường, các dòng drone nông nghiệp DJI Agras T50, T25, T40 và T30, T20P và T10 đã có mặt tại Việt Nam.
AgriDrone hy vọng bài viết này cung cấp thông tin hữu ích giúp bà con bảo vệ vườn tiêu bền vững, nâng cao năng suất và chất lượng nông sản.
Nếu bà con quan tâm đến giải pháp phun thuốc bằng drone, hãy liên hệ ngay để được tư vấn chi tiết!